Hà Tĩnh là địa phương được Trung ương chọn làm điểm xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021-2025. Đây là cơ hội “vàng”, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, là động lực quan trọng để Hà Tĩnh tạo ra bước đột phá trong XDNTM.
Những bước chuyển đột phá
Năm 2010, khi bắt tay xây dựng NTM, Hà Tĩnh có 183 xã đạt dưới 5 tiêu chí, 20 xã không đạt tiêu chí nào, bình quân chỉ đạt 3,5 tiêu chí/xã; thu nhập bình quân 8,46 triệu đồng/người, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 23,91%.
Sản xuất nông nghiệp tăng trưởng chậm, thiếu bền vững, bình quân giai đoạn 2006-2010 đạt dưới 2%; thu nhập bình quân toàn tỉnh chỉ đạt 14 triệu đồng/người/năm...
Nhưng vượt lên trên tất cả gian nan, thử thách, NTM Hà Tĩnh đã đạt được kết quả rõ nét, mang tính đột phá, có sự thay đổi khá căn bản về chất. Đến thời điểm hiện nay, Hà Tĩnh đã có 201/229 xã đạt chuẩn NTM, chiếm 88%; dự kiến cuối năm 2020 chỉ còn dưới 10 xã chưa đạt chuẩn; đã có 4 huyện, thị, thành phố đạt chuẩn, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM; 4 huyện khác đã có 100% số xã đạt chuẩn NTM, trong đó có 2 huyện đã đề xuất Trung ương công nhận trong 6 tháng đầu năm 2020 (Đức Thọ, Thạch Hà); tỷ lệ hộ nghèo còn 4,53%; thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 30,5 triệu đồng.
Đặc biệt, các xã sau khi đạt chuẩn luôn duy trì liên tục nâng cấp, nâng chuẩn, nhất là xây dựng các khu dân cư NTM kiểu mẫu đã trở thành phong trào sâu rộng trong toàn tỉnh; một số địa phương hướng đến xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu thông minh; xây dựng khu dân cư kiểu mẫu gắn với kiến trúc cảnh quan nông thôn; quan tâm cao về văn hóa, bảo vệ và cải thiện môi trường; ứng dụng công nghệ số ở cả trong sản xuất và quản trị, nhất là trong quản lý, giám sát thực hiện Chương trình xây dựng NTM, OCOP...
Theo ông Trần Huy Oánh, Chánh văn phòng điều phối NTM Hà Tĩnh, sở dĩ Hà Tĩnh yêu cầu phải nâng cấp, nâng tầm các tiêu chí là để đảm bảo tính bền vững của Chương trình xây dựng NTM, cũng như thực hiện đúng quan điểm chỉ đạo của Trung ương “xây dựng NTM chỉ có khởi đầu, không có kết thúc”.
Cơ hội “vàng” để thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển
Liên tục trong cả 2 giai đoạn (2011 – 2015 và 2016 – 2020), Hà Tĩnh được lựa chọn là 1 trong 10 tỉnh tiêu biểu của nông thôn cả nước. Từ kết quả đạt được sau 10 năm xây dựng NTM, đặc biệt là phương pháp, cách làm, sự chủ động, sáng tạo trong quá trình thực hiện, Hà Tĩnh được Trung ương ghi nhận, đánh giá cao, và chọn làm điểm xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2025.
Ngay sau khi tiếp nhận chủ trương, Ban Chỉ đạo NTM Hà Tĩnh bắt tay xây dựng đề án, bộ tiêu chí xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM, trên cơ sở chỉ đạo, góp ý của Ban Chỉ đạo NTM Trung ương. Các sở, ngành tham mưu, xây dựng đề án theo từng tiêu chí liên quan và tỉnh cũng làm việc với các bộ, ngành theo các tiêu chí, lĩnh vực phụ trách để xin ý kiến chỉ đạo, góp ý cho đề án.
Xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM là cơ hội “vàng” để nông nghiệp Hà Tĩnh bứt phá.
Dự thảo Đề án đánh giá khá kỹ về thực trạng NTM Hà Tĩnh và đưa ra mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp để xây dựng thành công tỉnh đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021- 2025.
Hà Tĩnh xác định: “Xây dựng NTM kết nối đồng bộ, có chiều sâu, có nâng tầm, nâng cấp, gắn phát triển đô thị. Cụ thể: Xây dựng NTM tỉnh Hà Tĩnh bền vững, phát huy cao sức mạnh cộng đồng, đặt lợi ích người dân lên trên hết; nâng cao vai trò chủ thể, vị thế của người nông dân; gắn với phát triển đô thị; xây dựng và phát triển văn hóa, con người Hà Tĩnh văn minh, thân thiện; xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM tạo ra sự phát triển đồng đều giữa các địa phương, đảm bảo sự liên kết, kết nối đồng bộ giữa các vùng, miền, dựa trên nền tảng cộng đồng (khu dân cư), người dân là chủ thể…”.
Mục tiêu cụ thể của đề án là đến cuối năm 2023, có 100% số xã đạt chuẩn NTM; đến cuối năm 2025, có tối thiểu 50% số xã đạt chuẩn nâng cao và 10% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.
Đến cuối năm 2024, toàn tỉnh có 100% số huyện đạt chuẩn NTM. Ít nhất 4 huyện đạt chuẩn huyện NTM nâng cao. Nghi Xuân đạt chuẩn huyện NTM nâng cao năm 2023 và đạt chuẩn huyện NTM kiểu mẫu năm 2024.
Tỷ lệ hộ nghèo dưới 2%; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 60 triệu đồng. Trên 80% số khu dân cư NTM kiểu mẫu đạt chuẩn, hơn 12.000 vườn mẫu đạt chuẩn; có tối thiểu 350 sản phẩm, dịch vụ được chứng nhận đạt chuẩn OCOP, trong đó 35 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao.
Tiến gần đến đích
5 năm cho việc thực hiện một mục tiêu lớn. Cơ hội, mục tiêu đã rõ, lộ trình cũng được xác định, quyết tâm cao, song chặng đường để xây dựng tỉnh NTM phía trước vẫn còn nhiều thách thức. Bởi, các tiêu chí tỉnh NTM khá cao trong khi nền tảng kinh tế - xã hội Hà Tĩnh vẫn chưa phải là mạnh, khí hậu lại khắc nghiệt... Tuy nhiên, khi quyết tâm chính trị được đặt lên cao, khi cách làm sáng tạo, bài bản được tạo dựng, nhất là lợi ích người dân được đặt lên hàng đầu thì đích đến tỉnh NTM không còn quá xa với Hà Tĩnh.
“Trên cơ sở nền tảng đã có với sự vào cuộc chủ động của người dân, phát huy sức mạnh của cộng đồng, cùng với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, sự giúp đỡ có hiệu quả các bộ ngành, các cơ quan Trung ương, chúng tôi tin tưởng sẽ xây dựng thành công tỉnh đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2025”, ông Đặng Ngọc Sơn, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, khẳng định.
Từ năm 2010, Liên Hợp quốc đã công nhận Việt Nam là một trong những nước đi đầu trong hiện thực hóa các Mục tiêu Thiên niên kỷ, hoàn thành trước thời hạn gần 10 năm 3 mục tiêu (xóa bỏ tình trạng nghèo cùng cực, phổ cập giáo dục tiểu học, tăng cường bình đẳng giới và vị thế cho phụ nữ) và có nhiều tiến bộ, đạt tiệm cận 5 mục tiêu còn lại.
Trong 5 ngày, từ 7/9 đến 12/9, “quái” bão YAGI (bão số 3) với sức gió cấp 12 -13, giật cấp 14 -15 -16 đã đổ bộ vào Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội,… và sau đó, hoàn lưu của nó gây mưa lớn liên tục trên toàn miền Bắc đã gây những tổn thất vô cùng to lớn về người và thiệt hại rất nặng nề về tài sản của Nhà nước, doanh nghiệp, người dân.
Xuất khẩu nông sản của ta hiện trong TOP 10 -15 thế giới. Nông sản Việt có mặt tại khoảng 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, kim ngạch tăng mạnh trong 15 năm qua: năm 2009 mới chỉ gần 16,5 tỷ USD thì năm 2014, kim ngạch đạt 31 tỷ USD, năm 2019 đạt 41,3 tỷ USD, năm 2023 đạt trên 53 tỷ USD, đến hết tháng 7 năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông - lâm - thủy sản đạt 34,27 tỷ USD, phấn đấu đạt 57 -58 tỷ USD cả năm.