Nông nghiệp vượt thách thức, quyết giữ vững mục tiêu tăng trưởng trong bối cảnh dịch Covid-19

Chủ động, linh hoạt -  “nóng nhưng không vội” 

Nhận định về những khó khăn, thách thức trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, ngay từ đầu năm 2021, Bộ Nông nghiệp và PTNT xác  định: Khó khăn nhiều, thách thức lớn, nhưng phải hết sức bình tĩnh, “nóng nhưng không vội” để cùng nhau chung sức, đồng lòng thực hiện nhiệm vụ một cách chủ động, sáng tạo, hiệu quả, biến “nguy” thành “cơ”, từng bước phát huy lợi thế trong sản xuất, chế biến và xuất khẩu nông - lâm - thủy sản; nhất là việc chuẩn bị các điều kiện để kịp thời khôi phục, phát triển sản xuất, vừa đáp ứng nhu cầu lương thực, thực phẩm cho 100 triệu dân trong nước, vừa phục vụ xuất khẩu.

Quán triệt tinh thần này, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp cơ cấu lại ngành gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo chiều sâu, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh dựa trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Đồng thời, đẩy mạnh phát triển nông thôn và xây dựng nông thôn mới, gắn kết với phát triển kinh tế nông nghiệp, nâng cao đời sống người dân nông thôn. Tăng cường huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, đẩy mạnh xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng nông nghiệp, nông thôn đồng bộ, hiện đại; đẩy mạnh kết nối nông - công nghiệp, đô thị... 

Về kết nối, tiêu thụ nông sản, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã tiếp tục chủ động đàm phán với đại sứ quán, tham tán thương mại nông nghiệp của một số nước, như: Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Trung Quốc… nhằm tháo gỡ khó khăn, mở cửa thị trường xuất khẩu nông sản. Đồng thời, theo dõi, nắm bắt và tổng hợp thông tin, số liệu về tình hình sản xuất và thu hoạch nông sản tại các địa phương (vải, nhãn, thanh long, xoài, mít...); phối hợp với Bộ Công Thương và các địa phương triển khai kế hoạch tiêu thụ nông sản khi đang vào vụ thu hoạch chính. Họp với Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam xây dựng cơ chế phối hợp đa dạng hóa các kênh phân phối, tiêu thụ nông sản; nhất là việc đẩy mạnh tham gia các sàn thương mại điện tử uy tín như: Alibaba, Amazon, Sendo, Voso, Shopee… 

Nhiều chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và PTNT, các mặt hàng nông - lâm - thuỷ sản đều tăng về số lượng và giá trị xuất khẩu. Trong 5 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu đạt 22,58 tỷ USD, tăng 30,3% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản chính ước đạt 7,78 tỷ USD, tăng 13%; giá trị xuất khẩu chăn nuôi đạt 166 triệu USD, tăng 43,9%; giá trị xuất khẩu thuỷ sản đạt 3,24 tỷ USD, tăng 12%; giá trị xuất khẩu các mặt hàng lâm sản chính ước đạt 7,06 tỷ USD, tăng 61,8%. Nhiều sản phẩm/nhóm sản phẩm có giá trị xuất khẩu tăng cao như: Cao su (+58,7% khối lượng, +93,9% giá trị), chè (+6,5%, +10,4%), hạt điều (+18,3%, +4,9%), sắn và sản phẩm từ sắn (+15,6%, +27,5%).

Trong 5 tháng đầu năm 2021, lượng hàng xuất khẩu trái cây tươi đã xuất khẩu 2,5 triệu tấn, bằng 76,2 % so với cả năm 2020; trong đó, mặt hàng thanh long đạt gần 1,2 triệu tấn, tăng 138% so với cùng kỳ và đạt 62,18% kế hoạch năm; xoài đạt trên 468 nghìn tấn, tăng 156.87% so với cùng kỳ và đạt 112.33% kế hoạch năm; dưa hấu đạt trên 290 nghìn tấn, tăng 131,80% so với cùng kỳ và đạt 127.00% kế hoạch năm. Đối với vải, tính đến ngày 13/6/2021, sản lượng xuất khẩu đạt trên 100 nghìn tấn, tăng 44% so với cùng kỳ năm trước và đạt 68% sản lượng xuất khẩu năm 2020.

Cả nước hiện có 5.282/8.267 xã (63,9%) đạt chuẩn nông thôn mới (NTM); có 335 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và đã có 32 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu theo quy định của Thủ tướng Chính phủ, bình quân cả nước đạt 16,68 tiêu chí/xã; có 191/664 đơn vị cấp huyện thuộc 51 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn nông thôn mới; 12 tỉnh đã có 100% số xã đạt chuẩn NTM; 04 tỉnh  đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Dự kiến hết tháng 6/2021, có 65% số xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Giữ vững mục tiêu tăng trưởng

Mặc dù chịu tác động lớn của dịch Covid-19, song đến nay, toàn ngành Nông nghiệp vẫn đang nỗ lực phấn đấu để đạt được các mục đề ra theo nội dung chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ.

Cụ thể, năm 2021 đạt mức tăng trưởng khoảng 3%; giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản trên 3%; kim ngạch xuất khẩu phải đạt 43 - 44 tỷ USD..., trong đó, sản lượng lúa phấn đấu đạt 43,1 triệu tấn; sản lượng thịt hơi các loại đạt 5,7 triệu tấn; thủy sản đạt 8,6 triệu tấn. 

Để đạt được những mục tiêu đề ra, toàn ngành Nông nghiệp đang nỗ lực tập trung triển khai thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Đó là, đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp theo 3 nhóm sản phẩm chủ lực, theo các ngành, lĩnh vực và cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp theo vùng; triển khai quyết liệt các giải pháp hỗ trợ phát triển sản xuất kinh doanh; phấn đấu đạt và vượt các chỉ tiêu trên các lĩnh vực sản xuất.

Đồng thời, phát triển thị trường, tháo gỡ rào cản, tạo thuận lợi cho tiêu thụ nông sản, như: Tập trung mở cửa thị trường; đẩy mạnh đàm phán, tháo gỡ khó khăn, rào cản thương mại, mở cửa thị trường cho nông sản Việt Nam (hoa quả, thủy sản, sản phẩm chăn nuôi...) xuất khẩu chính ngạch trên cơ sở theo dõi sát diễn biến dịch bệnh Covid-19 tại các thị trường đối tác; cơ cấu lại thị trường xuất khẩu, giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường. Tận dụng cơ hội từ các FTA, nhất là EVFTA, CTPPP…

Tiếp tục theo dõi, nắm bắt và tổng hợp thông tin, số liệu về tình hình sản xuất và nguồn cung các mặt hàng nông sản tại các địa phương trong nước, đặc biệt là các địa phương bị ảnh hưởng trực tiếp bởi dịch Covid-19. Tập trung phát triển, ứng dụng công nghệ cao chuyển đổi số; phát triển thương mại điện tử trong lĩnh vực nông nghiệp; đẩy mạnh kết nối các doanh nghiệp nông nghiệp trong và ngoài nước.

Giải quyết các rào cản kỹ thuật, mở rộng thị trường sang các nước EU, Liên minh kinh tế Á - Âu, Hoa Kỳ, Brazil, Trung Đông… Phối hợp giải quyết khó khăn giao thương, thông quan, kiểm dịch…, nhất là với Trung Quốc. Đối với thị trường trọng điểm khác (Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc…), xác định thời điểm để đẩy mạnh xuất khẩu.

Phát triển nông thôn và xây dựng NTM, ưu tiên hình thành các doanh nghiệp, HTX ứng dụng công nghệ quản trị tiên tiến, đủ sức tổ chức liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cho nông dân. Trình Chính phủ ban hành, tổ chức thực hiện Nghị quyết về phát triển HTX nông nghiệp phục vụ cơ cấu lại nông nghiệp và xây dựng NTMi.

(Bài viết tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)