Xây dựng nông thôn mới ở Võ Nhai, coi trọng nội lực cộng đồng

Xuất phát điểm thấp

Huyện Võ Nhai bắt đầu thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới với xuất phát điểm rất thấp, số tiêu chí bình quân toàn huyện khi ấy chỉ đạt 2,5 tiêu chí/xã; các tiêu chí đạt được chủ yếu thuộc nhóm văn hóa - xã hội - môi trường; các tiêu chí thuộc nhóm hạ tầng kinh tế - xã hội, kinh tế và tổ chức sản xuất chưa có xã nào đạt.

Cụ thể, đường giao thông từ huyện đến các xã mới cứng hóa trên 30%, nhiều ngầm qua suối chưa được xây dựng; đường trục xóm, ngõ xóm, đường nội đồng chủ yếu là đường đất, hệ thống thủy lợi do xã quản lý chưa được kiên cố; điện lưới quốc gia mới đến được trung tâm các xã, chỉ có 02/14 xã đạt chuẩn tiêu chí về điện; nhà văn hóa xã, nhà văn hóa xóm đa phần đều chưa có, một số nơi có nhà văn hóa xóm nhưng chưa đạt chuẩn; nhà ở dân cư còn nhiều nhà dột nát, tỷ lệ hộ nghèo cao; chuyển dịch cơ cấu kinh tế, lao động chậm, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ khu vực nông thôn còn nhỏ lẻ, manh mún, hiệu quả thấp...

Sau 10 năm triển khai xây dựng, với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân trên địa bàn, đời sống kinh tế - văn hoá -  xã hội của các địa phương được cải thiện rõ rệt; cuộc sống ở nông thôn văn minh, hiện đại hơn.

Tới nay, Võ Nhai đã có 5 xã đạt chuẩn xã nông thôn mới (Phú Thượng, Lâu Thượng, La Hiên, Tràng Xá, Dân Tiến); số tiêu chí bình quân toàn huyện tăng lên 13,8 tiêu chí/xã. Hệ thống giao thông không ngừng hoàn thiện, 100% đường giao thông từ huyện đến các xã được xây dựng đảm bảo yêu cầu; đường giao thông toàn huyện kiên cố hóa chiếm 70,6%. Kinh tế phát triển, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, từ 31,86% (năm 2016) xuống còn 13,63% (năm 2019).

Phát huy tốt nội lực cộng đồng

Trong Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, vai trò chủ thể của cộng đồng dân cư được huyện Võ Nhai coi là chính; Nhà nước chỉ đóng vai trò định hướng, ban hành các tiêu chí, quy chuẩn, chính sách, cơ chế hỗ trợ, đào tạo cán bộ và hướng dẫn thực hiện; các hoạt động cụ thể do chính cộng đồng người dân ở xóm, xã bàn bạc, dân chủ, quyết định và tổ chức thực hiện.

Nhân dân tự tổ chức thi công các công trình đường giao thông trục xóm, liên xóm, đường trục chính nội đồng, đường ngõ xóm; nhà văn hóa xóm, kênh mương nội đồng, nghĩa trang nhân dân. Đối với các danh mục công trình nhân dân không thể tự tổ chức thi công, UBND huyện tổ chức huy động đóng góp từ cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang... đóng góp quỹ xây dựng nông thôn mới của huyện để hỗ trợ một phần đóng góp cho người dân, giảm bớt khó khăn cho bà con.

Bà Hoàng Như Hoa, Chủ tịch UBND xã Phú Thượng (Võ Nhai) cho biết: Năm 2015 xã Phú Thượng đã được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2011 – 2015.

Năm 2017, Phú Thượng tiếp tục được UBND tỉnh Thái Nguyên chọn là một trong 9 xã trên địa bàn tỉnh triển khai xây dựng “xã nông thôn mới kiểu mẫu”. Phú Thượng có được thành tích như hôm nay là nhờ sự quan tâm sâu sát của Huyện Ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ huyện kết hợp với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân trên địa bàn xã.

Với phương châm: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hương thụ”, chúng tôi đã phát huy được cả cộng đồng tích cực vào cuộc chung tay xây dựng nông thôn mới, xây dựng quê hương ngày thêm sạch đẹp; việc đóng góp chỉnh trang nơi ở của gia đình hay việc đóng góp xây dựng các công trình công cộng của làng, xã được người dân nhiệt liệt hưởng ứng, như: hiến đất, đóng góp ngày công lao động, đóng góp tiền mua vật liệu làm đường giao thông xóm, xây dựng nhà văn hóa, kênh mương nội đồng...

Giai đoạn 2011- 2015, toàn xã có 135 hộ dân hiến đất, với 10.155,8 m² đất; nhân dân trên địa bàn đóng góp được 6,04 tỉ đồng và trên 36.000 công lao động. Năm 2016, giai đoạn nâng cao chất lượng các tiêu chí, người dân đóng góp gần 100 triệu đồng, vật tư quy đổi gần 5 triệu đồng, hiến khoảng 1.000m2 đất và hơn 2.500 ngày công.

Từ năm 2017, Phú Thượng bước vào giai đoạn xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, tới nay, toàn xã đã huy động được gần 5 tỷ đồng. Phong trào chung tay xây dựng nông thôn mới được phát huy mạnh mẽ trên địa bàn, các hội, đoàn thể tích cực vào cuộc, thu được nhiều thắng lợi. Quý I/2019, Đoàn thanh niên xã đã triển khai thực hiện tốt phong trào “Thanh niên chung tay xây dựng nông thôn mới”, kết quả đã vận động ủng hộ được 5.000.000 đồng. Bên cạnh đó, Đoàn xã còn phối hợp với Ban phát triển xóm làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân đối ứng được 31.280.000 đồng để xây dựng đường điện thắp sáng làng quê tại xóm Đồng Mó, với tổng chiều dài 1.400 mét, công trình đã được nghiệm thu và đưa vào sử dụng từ ngày 26/3/2019.

Với phương châm coi trọng nội lực cộng đồng trong xây dựng nông thôn mới, Võ Nhai đã cụ thể hóa được khẩu hiệu “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng thụ”. Tin tưởng rằng, thời gian tới, Chính quyền và nhân dân nơi đây sẽ tiếp tục đạt thêm nhiều thành tích mới, đưa công cuộc xây dựng nông thôn mới của địa phương từng bước đi thới thành công.