Để tận dụng cơ hội EVFTA: Nâng trách nhiệm trong phát huy lợi thế

Theo đó,  EVFTA sẽ mang lại lợi ích lớn cho kinh tế Việt Nam. Nói vậy bởi, ngay khi có hiệu lực, 85,6% số mặt hàng, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của ta sang EU sẽ được hưởng thuế suất 0%; và sau đó 7 năm, 99,2% số mặt hàng sẽ được hưởng thuế suất 0%, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU.

Theo tính toán thông thường, khi thuế suất bằng 0% thì giá bán sẽ rất cạnh tranh, dễ dàng chiếm ưu thế với mặt hàng cùng loại. Giá cạnh tranh thì sẽ bán được nhiều hơn. Điều này giúp sản xuất phát triển, người lao động có nhiều việc làm, tốc độ tăng trưởng kinh tế sẽ cao và tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cũng tăng, cùng với đó là thu nhập và chất lượng sống của người lao động cũng tăng.

Theo tính toán của Bộ Công Thương, EVFTA sẽ mang đến cơ hội đáng kể cho nông nghiệp Việt Nam thông qua gia tăng xuất khẩu nông sản, nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành. Liên minh châu Âu hiện là thị trường lớn thứ hai của các ngành sản xuất và mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như cà phê, hạt điều và hồ tiêu, rau quả... Rau quả là một trong những mặt hàng đầu tiên được hưởng lợi khi thuế giảm nay về 0%. Đó là một lợi thế.

Theo các chuyên gia ngành nông nghiệp, Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa với một mùa đông lạnh ở phía Bắc và nhiều nơi có khí hậu cận nhiệt, ôn đới do độ cao. Nông nghiệp Việt Nam, kể cả sản xuất các sản phẩm ôn đới, cận nhiệt đới, có thể sản xuất quanh năm. Đó là những  lợi thế rất lớn của nông sản Việt ở thị trường hơn 500 triệu dân với mức thu nhập cao.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam nhận định, kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng rau quả sang EU có thể tăng khoảng 20%/năm sau khi hiệp định có hiệu lực, từ con số 110 triệu USD năm 2019 lên khoảng 130-140 triệu USD trong năm 2021 chứ không phải ngay trong năm 2020 vì ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Nhưng ông Nguyên cũng cho rằng, muốn đạt được tăng trưởng đó, rau quả Việt phải đảm bảo quy định về tồn dư hóa chất và thuốc bảo vệ thực vật trong sản phẩm, truy suất nguồn gốc xuất xứ và bảo hộ sở hữu trí tuệ. Điều này chỉ có được khi vùng trồng được cấp mã số và quy trình canh tác thực iện theo Global GAP. 

Không chỉ vậy, EVFTA còn mang lại cho nông nghiệp Việt những cơ hội khác như, nâng cao năng lực cạnh tranh cho cả nền kinh tế, doanh nghiệp và các sản phẩm nhờ được tiếp cận nhanh hơn, nhiều hơn các phát minh và biện pháp kỹ thuật, kỹ năng quản lý để gia tăng lợi ích cho người nông dân thông qua nâng cao năng lực sản xuất, và góp phần vào phát triển kinh tế bền vững.

Để đáp ứng các điều kiện của EVFTA về hàng rào kỹ thuật thì việc các bên bấm nút hay bỏ phiếu thông qua chỉ mới là điều kiện cần. Điều kiện đủ - tấm giấy thông hành cho hàng hóa Việt nói chung, nông sản nói riêng chỉ có khi doanh nghiệp, người sản xuất và cơ quan quản lý hợp tác chặt chẽ để cùng thực hiện đúng các yêu cầu của đối tác.

Theo các chuyên gia kinh tế cả trong và ngoài nước, để tận dụng cơ hội EVFTA mang lại, ngoài cải cách thể chế là then chốt thì việc truyền thông để mọi cấp ngành chính quyền, doanh nghiệp, người sản xuất hiểu đầy đủ, hiểu rõ, hiểu đúng về EVFTA là việc cần làm ngay.

Trên cơ sở đó, ngành chức năng cần hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp trong hình thành chuỗi liên kết quy mô lớn để khai thác tối đa lợi thế của chúng ta nhằm cung cấp cho thị trường EU sản phẩm độc đáo và lạ của xứ nhiệt đới cũng như rau quả ôn đới, cận nhiệt đới tươi sống ngay trong mùa đông băng giá của bạn.

Hy vọng cả 6 nhà (Nhà nước - Nhà nông - Doanh nghiệp - Nhà khoa học - Ngân hàng - Báo chí và truyền thông) làm tốt chức năng, nhiệm vụ của mình để chúng ta tận dụng tốt nhất cơ hội do EVFTA mang lại.