Từ đôi dúi giống, đến nay, chị Nguyễn Thị Nam (xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên - Huế) đã sở hữu hơn 20 con dúi bố mẹ.
Cách làm kinh tế mới
Là đặc sản tại miền rừng núi Nam Đông, vì thế, chẳng ai nghĩ đến việc thuần dưỡng, nuôi nhốt dúi. Thế nhưng qua tay chị Nam, cặp dúi lại lớn lên trông thấy. Nhận thấy việc nuôi dúi có thể mở ra cách làm kinh tế mới, hiệu quả, chị Nam mua thêm hai cặp dúi. Đến nay, từ dúi bố mẹ, chị đã nhân đàn lên gấp 10 lần, đó là chưa kể dúi thịt, dúi giống.
Dúi là động vật gặm nhấm, khá hung dữ. Vì thế, chị xây chuồng riêng cho mỗi con. Chị Nam cho biết: “Xây chuồng cho dúi rất dễ. Gạch men 50x50cm ốp xung quanh. Nền đổ xi măng dày 5cm. Bên trên chỉ cần đậy bằng ván gỗ”. Dúi có khả năng đào bới tốt, vì thế nền cần được thi công đảm bảo. Riêng với vách chuồng, nếu không ốp được gạch (phía bóng hướng vào trong), có thể tráng xi măng.
Dù không phải là động vật kén ăn, song thức ăn của dúi như tre, mía, lau, bắp, sắn… phải đảm bảo chất lượng. Điều lưu ý là các thức ăn phải khô ráo, sạch sẽ. Với nguồn thực phẩm phong phú như mía, tre, sắn có sẵn, hàng tháng chị Nam chỉ mất 20 nghìn đồng mua bắp.
Thận trọng nhất là lúc chị cho thức ăn vào chuồng. Nhẹ nhàng cho dúi quen với sự hiện diện của mình. Chị nói: “Dúi ăn dễ, phân dúi cũng không hôi. Vì thế, việc cho ăn và vệ sinh chuồng trại rất dễ dàng. Nếu bận rộn, có thể hai ngày cho dúi ăn một bữa, mỗi tuần vệ sinh chuồng một lần; phải đảm bảo dúi ăn hết thức ăn, tránh dư thừa gây nấm mốc, mầm bệnh”.
Mỗi năm một đôi dúi có thể sinh 4 lứa, mỗi lứa 3-5con. Dúi mẹ chăm con rất giỏi, vì thế, việc chăm sóc rất dễ. Sau hơn 1 tháng, dúi con được tách mẹ, nuôi riêng từng chuồng.
Việc phối giống cho dúi đòi hỏi phải có sự quan sát. Chị Nam chia sẻ kinh nghiệm: “Ghép đôi cho dúi không quá khó. Chọn con đực thả vào chuồng dúi cái (hoặc ngược lại). Nếu đôi dúi quấn quýt nhau thì giữ nguyên. Ngược lại, nếu chúng gằm ghè nhau thì phải tách ra, thay thế bằng con khác. Để đôi dúi ở với nhau trong vòng một tuần thì có thể tách ra, dúi cái mang thai thì ngực sẽ căng, điều này rất dễ phân biệt…”.
Mở rộng quy mô
Hiện nay, vừa bán dúi thịt, chị Nam vừa tăng đàn và bán cả dúi giống. Thịt dúi thơm ngon, giá dao động 400 - 600 nghìn đồng/kg. Sau 3 tháng nuôi là có thể cho xuất chuồng, mỗi con đạt trọng lượng khoảng 1,3kg. Dúi giống đắt hàng, trung bình mỗi con chị Nam thu về 400 nghìn đồng (trọng lượng khoảng 400g). Với mức giá hiện tại, một đôi dúi bố mẹ được chăm sóc tốt mỗi năm có thể mang về hơn 10 triệu đồng (gồm dúi giống và dúi thịt). Nhu cầu dúi thịt tại Nam Đông rất cao, cung không đủ cầu, vì thế thịt dúi được các nhà hàng đặc biệt săn đón.
Một lưu ý đặc biệt về nơi ở của dúi, đó là đảm bảo độ tối, và tránh ẩm thấp. Dúi chịu lạnh giỏi, song rất kỵ nước mưa. Vì thế, chuồng nuôi phải vừa mát, vừa tránh dột. Nắm vững tập tính loài và nhận thấy tiềm năng từ con dúi, chị Nam đang tìm kiếm nguồn vốn để mở rộng diện tích chăn nuôi của mình.
“Mình muốn xây dựng trang trại đúng chuẩn chứ không manh mún, nhỏ lẻ như hiện nay. Đây là dự định khó khăn vì nguồn vốn đầu tư khá lớn”, chị Nam bày tỏ.
Bà Hoàng Thị Loan, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) huyện Nam Đông cho biết: “Mô hình nuôi dúi của chị Nam vừa lọt top 10, vượt qua vòng chung khảo Cuộc thi “Phụ nữ khởi nghiệp” lần thứ nhất năm 2019 được Hội LHPN tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức”.
Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719) về phát triển vùng trồng dược liệu quý theo chuỗi giá trị, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào DTTS&MN, huyện Kỳ Sơn (Nghệ An) kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội việc làm, tăng thu nhập, góp phần nâng cao mức sống, xóa đói giảm nghèo cho bà con người DTTS.
Trong khuôn khổ Dự án “Tuyên truyền, vận động nông dân xử lý rác thải tại Việt Nam, góp phần vào nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính của cộng đồng quốc tế” giai đoạn 2022 - 2024". Hôm nay (23/10), 36 hội viên Hội Nông dân huyện Bảo Yên (Lào Cai) đã đi tham quan chia sẻ kinh nghiệm mô hình xử lý rác thải hữu cơ, nuôi giun (trùn) quế.