Tình trạng xin cải tạo đất rừng sản xuất rồi khai thác khoáng sản, hoặc là phân lô để bán cho các công trình, doanh nghiệp trên địa bàn. Tình trạng này đã diễn trong khoảng thời gian dài làm ảnh hưởng đến tài nguyên, môi trường và đời sống của nhân dân.
Núp bóng cải tạo rừng sản xuất để khai thác khoáng sản
Cụ thể, người dân tại khu Né thuộc xã Yên Lãng (huyện Thanh Sơn, Phú Thọ) phản ánh, gần đây liên tục các xe lớn nhỏ ra vào với tần suất lớn để lấy đất đem bán cho các công trình, doanh nghiệp trên địa bàn. Các xe này không được che chắn, bụi bẩn vương vãi đầy đường, ảnh hưởng cuộc sống của họ. Trong khi đó, khu vực này là rừng sản xuất bỗng dưng biến thành nơi khai thác khoáng sản?
Được biết, hoạt động khai thác đất tại khu Né diễn ra rầm rộ. Máy xúc gầm rú, làm việc liên tục để kịp múc cho những xe tải trọng lớn vào “ăn đất” và chở đi. Hoạt động khai thác sôi động song khu vực này không có bất kỳ biển báo nào cũng như sự kiểm tra, giám sát của cơ quan chức năng.
Liên quan đến vụ việc này, UBND huyện Thanh Sơn ngày 3/2/2021 có văn bản số 152/UBND-TNMT chấp thuận phương án cải tạo đất, trồng cây lâm nghiệp giá trị cao tại khu Né của ông Phùng Mạnh Chín… để trồng keo với diện tích 9.765m2.
Theo đó, văn bản nêu khu vực này đất dốc, khó canh tác, cần hạ thấp độ cao, san gạt mặt bằng. Cụ thể, mức sâu độ cao thi công khu vực múc đất, hạ cốt nền cao trung bình 10m, khu vực đổ đất, san lấp mặt bằng tại chỗ sâu trung bình 9,4m.
Với việc chấp thuận trên, khối lượng đất đào, san gạt tại đây lên tới 39.077m3, trong đó san gạt tại chỗ là 30.014m3, đất dư thừa 9.063m2 dùng đắp nền các công trình hợp pháp theo quy định. Thời gian cải tạo đất rừng sản xuất kéo dài 5 tháng tới 31/7/2021.
Sau khi có văn bản chấp thuận của UBND huyện Thanh Sơn trong tay, ông Phùng Mạnh Chín lập tức ký hợp đồng thuê Công ty Cổ phần phát triển Nhật Minh (huyện Hoài Đức, Hà Nội) do ông Nguyễn Đắc Nhật Minh làm giám đốc thực hiện cải tạo, múc đất chỗ cao lấp hủm cho bằng phẳng.
Thế nhưng, thực chất của việc làm này là để hợp thức hoá việc bố trí máy móc, phương tiện cào móc đất rồi mang chở đi bán. Và văn bản 152 của UBND huyện Thanh Sơn như lá bùa hộ mệnh để trốn tránh sự kiểm tra, giám sát của người dân.
Mặc dù thuê Công ty Cổ phần phát triển Nhật Minh san gạt, hạ cốt nền nhưng mỏ đất này đã được một người khác đứng ra nhận.
Một người đàn ông tên T cho biết, đã bán được khoảng 1.000 tấn đất sét từ mỏ này cho một doanh nghiệp lớn trên địa bàn làm gạch men. Tuy nhiên, hiện nay nhà máy này đang dừng mua vì bị vàng quá, hàm lượng không đủ, nung và co chưa đạt...
Có thể thấy rằng, lợi dụng việc san gạt, hạ cốt nền, một số đối tượng ngang nhiên khai thác tài nguyên đất mang đi tiêu thụ trục lợi, gây lãng phí tài nguyên, thất thu ngân sách nhà nước.
Liên quan vấn đề trên, ông Nguyễn Hữu Tám – Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thanh Sơn cho báo chí biết, huyện có văn bản chấp thuận khi người dân xin hạ cốt nền theo quy định, trong đó có cho phép sử dụng đất thừa đắp nền các công trình và phải nộp thuế cho nhà nước.
“Tuy nhiên, khi người dân tiến hành hạ cốt nền để trồng cây phát triển sản xuất, nắm bắt được thông tin liên quan khoáng sản, huyện đã giao cho Phòng Tài nguyên và Môi trường lấy mẫu và gửi phân tích ở Hà Nội. Huyện đã ra quyết định đình chỉ việc hạ cốt nền và khi có kết quả phân tích UBND huyện xem xét xử lý theo quy định pháp luật. UBND huyện cũng rà soát toàn bộ các hộ xin hạ cốt có dấu hiệu lợi dụng san hạ cốt nền để khai thác trái phép”, ông Tám nói.
Cũng theo người dân, tại khu Né cũng từng xảy ra khai thác khoáng sản trộm. Thế nhưng, ông Tám lại cho rằng, trước đó người dân đào trộm để trồng cây sau đó bị phát hiện thì mới xin cấp phép.
Quan sát tại đây, diện tích rất lớn đất đồi, rừng sản xuất đã bị hủy hoại nghiêm trọng bởi tất cả đang bị đào xới tạo thành mảng tường cao hàng chục mét. Việc xin cải tạo đất trồng cây lâm nghiệp giá trị cao chỉ để “hợp thức hoá” việc máy móc vào khai thác đất sét. Bởi xung quanh khu vực này rừng của các hộ dân khác vẫn xanh tốt.
Việc làm gian dối trên gây bức xúc trong quần chúng nhân dân từ lâu, thế nhưng không hiểu vì sao huyện rồi ngay cả xã được giao trực tiếp giám sát việc hạ cốt nền đều không hay biết?
Gây ô nhiễm môi trường doanh nghiệp bị xử phạt gần 400 triệu đồng
Xả nước thải không qua xử lý ra ngoài môi trường, gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường trên sông Âm. Công ty TNHH Sản xuất thương mại vận tải Tuấn Vinh (Cụm công nghiệp Bãi Bùi, thị trấn Lang Chánh, huyện Lang Chánh) là đơn vị đã bị Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định xử phạt hành vi vi phạm hành chính với số tiền gần 400 triệu đồng.
Theo thông tin Phòng Tài nguyên và Môi trường Ngọc Lặc cung cấp, vào sáng ngày 21/01/2021, trên tuyến sông Âm đoạn chảy qua địa bàn xã Vân Am, xã Phùng Giáo, thuộc huyện Ngọc Lặc đã xảy ra tình trạng cá, tôm tự nhiên trên sông chết hàng loạt không rõ nguyên nhân. Tại khu vực cá, tôm chết có khối nước đen chảy qua, có mùi hôi và nhiều bọt.
UBND huyện Lang Chánh, sau khi nhận được thông tin phản ánh của nhân dân về nguồn nước sông Âm bị ô nhiễm đã giao Phòng Tài nguyên và Môi trường kiểm tra đột xuất công tác bảo vệ môi trường, đối với 03 cơ sở sản xuất giấy, bột giấy tại Cụm Công nghiệp Bãi Bùi, thị trấn Lang Chánh. Qua kiểm tra cho thấy có 02/03 cơ sở có hệ thống xử lý nước thải không vận hành, 01/03 cơ sở có lượng nước thải lưu trữ trong ao rất ít.
Ngày 26/01/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành kiểm tra, xác định hành vi và mức độ vi phạm của cơ sở gây ô nhiễm môi trường. Xác định Công ty TNHH Sản xuất thương mại vận tải Tuấn Vinh là đơn vị đã xả lượng nước thải không qua xử lý ra ngoài môi trường, gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường trên sông Âm.
Đoàn Công tác Sở Tài nguyên và Môi trường đã lấy mẫu nước thải còn lại của 01 bể chứa để đánh giá về quy chuẩn kỹ thuật của lượng nước mà Công ty đã xả thải ra môi trường. Kết quả thể hiện có 04 thông số vượt quy chuẩn gồm: TSS (vượt 1,22 lần), BOD5 (vượt 3,63 lần), COD (vượt 3,11 lần), độ màu (vượt 4,31 lần). Tổng lượng nước thải công ty này đã bơm ra sông Âm là khoảng 70,55 m3.
Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa xác định hành vi vi phạm hành chính của Công ty TNHH Sản xuất thương mại vận tải Tuấn Vinh thuộc trường hợp xử phạt theo điểm e khoản 4 Điều 13 Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Xét tính chất, mức độ vi phạm pháp luật về môi trường của Công ty TNHH Sản xuất thương mại vận tải Tuấn Vinh, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành đối với đơn vị này tổng số tiền 391 triệu đồng. Yêu cầu công ty thực hiện các biện pháp cải tạo, hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật về môi trường theo quy định.
Đối với những trường hợp tự chuyển đổi từ đất trồng lúa sang đào ao, khoan giếng lấy nước mặn nuôi tôm thẻ chân trắng ở vùng Đồng Tháp Mười của tỉnh Long An phát sinh từ năm 2023 đến nay phải xử lý vi phạm theo đúng quy định pháp luật, trong đó buộc phải khôi phục lại hiện trạng đất ban đầu và trám lấp giếng.
Những năm gần đây, hoạt động nhập lậu gia súc qua biên giới tại địa bàn tỉnh Long An thường hay xảy ra. Tuy nhiên, số lượng gia súc nhập lậu thường nhỏ lẻ, vài con và không thường xuyên. Dù vậy, nhập lậu động vật vẫn tiềm ẩn những nguy cơ phát sinh, lây nhiễm dịch bệnh trên gia súc, gia cầm và cả con người.
Liên quan đến những vi phạm của Công ty CP truyền thông và du lịch Phú Yên tại khu du lịch nông nghiệp Sông Ba Farm, mà Kinh tế nông thôn có bài phản ánh, ông Nguyễn Công Thành, Phó Chủ tịch UBND TP. Tuy Hoà (Phú Yên), khẳng định, sẽ cưỡng chế nếu khu du lịch nông nghiệp Sông Ba Farm không thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm và buộc trả lại đất đã lấn, chiếm theo quy định trong quý IV/2024.