Triển vọng nhãn Idor ở Bến Tre

Ít bị bệnh chổi rồng, nếu tỷ lệ mắc ở nhãn da bò đến hơn 90% thì nhãn Ido chỉ 5 - 10%. Chính vì thế, nhà vườn Bến Tre đang tích cực chuyển sang trồng giống nhãn Idor.

Lợi thế nhãn Idor

Tại Bến tre, nhãn là một trong bốn loại trái cây có diện tích lớn của tỉnh với hơn 4.400ha, giống chủ lực là nhãn tiêu da bò. Những năm qua, vùng chuyên canh nhãn tiêu da bò phải đối mặt với dịch nhện lông nhung gây bệnh chổi rồng và giá cả bấp bênh, thị trường tiêu thụ không ổn định, làm cho người trồng nhãn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, thu nhập bị giảm sút.

Việc chuyển đổi sang giống nhãn ít nhiễm bệnh chổi rồng, có năng suất cao, chất lượng tốt, đạt hiệu quả kinh tế cao là nhu cầu cấp thiết phù hợp với định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp của tỉnh Bến Tre. Cuối năm 2016, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bến Tre xây dựng mô hình “Chuyển đổi giống nhãn tiêu da bò sang giống nhãn Idor để tăng hiệu quả trong sản xuất” với diện tích 10ha, 30 hộ nông dân tham gia ở các xã Long Hòa, Châu Hưng, Thới Lai (huyện Bình Đại). Tổng đầu tư 548,5 triệu đồng, trong đó vốn nhà nước hỗ trợ 120 triệu đồng, còn lại là vốn đối ứng của nông dân.

Idor là giống nhãn có tính chống chịu cao với nhện lông nhung nên tỷ lệ nhiễm bệnh chổi rồng thấp; khả năng sinh trưởng, phát triển tốt; cho năng suất và chất lượng cao, phù hợp với điều kiện canh tác ở địa phương; sản phẩm đáp ứng nhu cầu của thị trường tiêu thụ.

Sau hơn 2 năm thực hiện mô hình, trên 9ha nhãn đã cho thu hoạch vụ đầu tiên, năng suất bình quân 9 tấn/ha, với trên 80% trái đạt loại 1, giá bán bình quân 27 triệu đồng/tấn, lợi nhuận khoảng 190 triệu đồng/ha/vụ. Trong khi nhãn tiêu da bò cùng độ tuổi năng suất chỉ đạt khoảng 6 tấn/ha và chỉ thu được lợi nhuận khoảng 22 triệu đồng, ít hơn 8,6 lần so với giống nhãn Idor.

Một số hộ điển hình có năng suất đạt cao như hộ ông Nguyễn Hữu Thanh đạt 9,5 tấn/ha, diện tích 0,3ha; ông Trần Hữu Đức đạt 9,2 tấn/ha, diện tích 0,5 ha; ông Bùi Xuân Thuận đạt 10 tấn/ha, diện tích 1ha.

Hiện nay, toàn bộ 10ha nhãn Idor đang sinh trưởng, phát triển tốt, tỷ lệ nhiễm chổi rồng dưới 3% và đang ra trái vụ 2, ước  năng suất đạt 15-18 tấn/ha, lợi nhuận khoảng 320-380 triệu đồng/ha. Đây là khoản thu nhập rất đáng kể trên vùng đất còn bị ảnh hưởng mặn hàng năm. Điều đó cho thấy, việc trồng nhãn Idor thay thế giống nhãn tiêu da bò là hướng chuyển đổi đúng, bởi vùng đất ven sông Ba Lai thích hợp cho nhãn Idor sinh trưởng, phát triển, cho năng suất cao, mẫu mã đẹp, chất lượng tốt; ít nhiễm sâu bệnh nguy hiểm như nhện lông nhung và sâu đục trái; ít bị rụng trái trong quá trình thu hoạch, vận chuyển và phân phối nên luôn được thị trường ưa chuộng. 

Việc phát triển mở rộng diện tích nhãn Idor sẽ duy trì và phát triển vùng nhãn hàng hóa, giảm rủi ro và nâng cao thu nhập cho nông dân. Hiện, một số hộ trong mô hình đã đẩy mạnh chuyển đổi diện tích còn lại sang trồng nhãn Idor như hộ ông Nguyễn Hữu Thanh 5,5 ha, hộ ông Tần Văn Lâm 2,5 ha, hộ ông Bùi Bá Tòng 2 ha, hộ ông Trần Hữu Đức 1,5 ha, hộ ông Ngô Văn Cầu 1,5 ha, hộ ông Võ Văn A 0,6 ha,…

Khó khăn cần tháo gỡ

Bên cạnh thuận lợi, việc trồng và nhân rộng giống nhãn Idor cũng gặp không ít khó khăn: Canh tác nhãn Idor cần vốn và công lao động nhiều hơn so với một số cây trồng khác. Trong khi, đa số các gia đình nông dân hiện nay khá neo người, nhân công lao động nông nghiệp tại địa phương cũng đang thiếu hụt. Vì vậy, để mở rộng được diện tích nhãn Idor, cần đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật như hệ thống tưới kết hợp bón phân thông qua bộ điều khiển từ xa, hoặc máy phun thuốc bảo vệ thực vật dạng khói mù; sử dụng phân chuyên dùng phù hợp cho từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây… Đây là cơ hội để áp dụng canh tác công nghệ cao vào sản xuất.

Ngoài ra, mỗi tổ hợp tác, hợp tác xã nông nghiệp cần có tổ dịch vụ chăm sóc vườn nhằm hỗ trợ các hộ nông dân trong vùng có đủ tiềm lực về tài chính và kỹ thuật mạnh dạn chuyển sang trồng nhãn Idor để nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm cho nông dân có tay nghề và nâng cao giá trị hàng hóa của địa phương.