Xây dựng chuỗi liên kết, nâng tầm giá trị cây ăn quả

Khâu liên kết yếu

Những năm qua, diện tích cây ăn quả ở Đắk Nông tăng khá nhanh. Nếu như năm 2015, toàn tỉnh mới có 4.781ha cây ăn quả thì năm 2021 tăng lên trên 12.000ha. Trong đó, sầu riêng gần 3.000ha, sản lượng khoảng 13.000 tấn; bơ khoảng 2.500ha, sản lượng 10.300 tấn; xoài 1.300ha, sản lượng khoảng 6.000 tấn…

Cây ăn quả được trồng nhiều trên địa bàn các huyện như Cư Jút, Đắk Mil, Đắk Glong, Tuy Đức và TP. Gia Nghĩa.

Khâu chế biến, bảo quản sản phẩm trái cây sau thu hoạch vẫn là khâu yếu nhất hiện nay.

Tuy nhiên, việc phát triển cây ăn quả trên địa bàn Đắk Nông vẫn còn nhiều hạn chế. Phổ biến nhất là tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, chất lượng cây ăn quả chưa đồng đều.

Các mô hình liên kết sản xuất cây ăn quả chưa nhiều. Nông dân chưa tuân thủ quy hoạch, trồng cây ăn quả theo phong trào, công đoạn xử lý sau thu hoạch còn thiếu…

Trái cây đến mùa thu hoạch thường tiêu thụ thị trường nội tỉnh và một số tỉnh trong nước, nên người sản xuất gặp nhiều khó khăn, nhất là thường bị tư thương ép giá.

Phần lớn sản lượng trái cây của Đắk Nông được bán thô; sản xuất chưa tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn như VietGAP, GlobalGAP... Các khâu như thu hoạch, phân loại, làm sạch, đóng gói, bảo quản trái cây… chưa được quan tâm phát triển.

Theo bà Nguyễn Thị Tình, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Đắk Nông, trái cây là sản phẩm có thời hạn bảo quản ngắn, thu hoạch tập trung theo mùa vụ. Trong khi các chuỗi liên kết gắn với tiêu thụ sản phẩm trái cây còn chưa rõ ràng, thiếu bền vững. Vì thế, người dân luôn đối mặt với nỗi lo đầu ra khi đến mùa thu hoạch.

Tập trung ứng dụng công nghệ cao

Một số nhà đầu tư lớn đã quan tâm, muốn đầu tư vào lĩnh vực sản xuất, chế biến trái cây ở Đắk Nông. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, đến nay, các dự án vẫn chưa được triển khai.

Đến nay, Đắk Nông chưa có nhà máy chế biến sâu các sản phẩm trái cây. Cụ thể, trên địa bàn tỉnh chỉ có 1 nhà máy sơ chế bơ quy mô nhỏ; 20 cơ sở sản xuất, sơ chế trái cây, chủ yếu là cấp đông chanh dây để xuất đi các tỉnh, thành phố.

Về mục tiêu phát triển ngành hàng trái cây, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Lê Trọng Yên cho biết, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2020- 2025 đề ra mục tiêu tăng sức cạnh tranh, nâng cao giá trị gia tăng các sản phẩm nông nghiệp chủ lực, trong đó có trái cây.

Trên tinh thần đó, các cấp, ngành, địa phương đã khẩn trương rà soát, chuyển đổi diện tích cây trồng kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả. Ngành Nông nghiệp cũng chủ động phối hợp với các địa phương hình thành các vùng trồng cây ăn quả chủ lực, tập trung, ứng dụng công nghệ cao.

Cây ăn quả được tỉnh phát triển theo hướng bảo đảm năng suất, chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm. Qua đó, từng bước nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Những năm qua, người trồng cây ăn quả cũng bắt đầu có sự liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị. Trên địa bàn Đắk Nông bắt đầu hình thành các mô hình liên kết sản xuất cây ăn quả theo quy trình VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, Organic…

“Tỉnh tiếp tục xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm trái cây bền vững, đồng thời nhân rộng các mô hình “vườn mẫu, rẫy mẫu”, sản phẩm OCOP... để thuận lợi trong việc hỗ trợ công nghệ, tiêu thụ sau thu hoạch”, Phó Chủ tịch Lê Trọng Yên cho biết thêm.