Chữa bệnh thú cưng thời 4.0

Một người bạn của tôi là bác sĩ thú y cho hay: “Chữa bệnh cho lợn, gà, tiền công thấp lắm, nhưng mỗi lượt điều trị cho chó có thể thu vài trăm nghìn đồng, thậm chí cả chục triệu đồng. Nếu chỉ điều trị trâu, bò, gà, lợn thì “chết” hẳn. Không có nuôi chó thì nghề thú y hiu hắt lắm”.

Hiện đại như điều trị bệnh cho người

Phạm Kim Đăng, Phó trưởng khoa Chăn nuôi thú y (Học viện Nông nghiệp Việt Nam), nhận định: Ngành thú y đã có nhiều thay đổi, không chỉ quan tâm đến những vật nuôi quy mô lớn như trâu, bò, lợn, gà... mà ngày nay cũng rất chú trọng đến chó, mèo. Trước đây, bác sĩ thú y hành nghề tự do thường đợi nông dân hay chủ nuôi súc vật có lời mời thì “xuất hành” đến tận chuồng nuôi hay nhà của gia chủ để điều trị bệnh cho gia súc, gia cầm. “Đồ nghề” của bác sĩ thú y chỉ đơn giản với những bơm, kim tiêm, panh, băng gạc... và túi thuốc. Với chó, mèo cũng không ngoại lệ, vì thời trước người ta nuôi chó để trông nhà, chúng vẫn được mặc định chỉ là loài động vật con người nuôi dưỡng để phục vụ cho cuộc sống của mình.

Ngày nay, chó không chỉ là vật nuôi mà còn là một thành viên trong gia đình, cũng cần được yêu thương và chăm sóc. Lúc chúng ốm đau bệnh tật cũng khiến chủ nhân của nó ăn ngủ không yên. Vì thế, điều trị bệnh cho chó, mèo cần các trang thiết bị hiện đại như nhân y. Các phòng khám chó, mèo lần lượt ra đời, phục vụ cho việc cứu chữa thú cưng.

Thống kê chưa đầy đủ của Chi cục Thú y Hà Nội, trên địa bàn Thủ đô hiện có ít nhất 28 phòng khám chó, mèo có đăng ký. Từ vài năm trở lại đây, ở Hà Nội còn xuất hiện những “bệnh viện” gây sự chú ý của nhiều người. Đã nói đến bệnh viện, người ta nghĩ ngay đến chữa trị bệnh cho con người, nhưng công việc của những “bệnh viện” này chuyên khám, chữa và điều trị bệnh cho chó, mèo...  với trang thiết bị hiện đại. Đó là Bệnh viện Thú cảnh (thuộc  Công ty CP Thuốc thú y Trung ương - Hanvet) và Bệnh viện thú y Hà Nội (trực thuộc Viện Thú y Quốc gia).

“Bệnh viện thú cảnh” của Hanvet là cơ sở thú y khá quy mô với đội ngũ nhân lực gồm 27 bác sĩ thú y, chia thành nhiều ca kíp, hàng ngày túc trực từ sáng sớm đến tối khuya. Thạc sĩ, bác sỹ thú y Nguyễn Thanh Huyền, Giám đốc Bệnh viện này, cho biết: Đối tượng khám - chữa bệnh tại bệnh viện là thú cảnh, trong đó chó chiếm 60%, mèo 30%, còn lại là các con vật khác như khỉ, chim, chuột hamster... Trung bình mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận 60-70 cá thể chó đến khám và điều trị. Theo bảng giá niêm yết của bệnh viện, dịch vụ thẩm mỹ cho chó, mèo giá 220.000-240.000 đồng, bấm móng  40.000 - 45.000 đồng, mổ sạn bàng quang 180.000 - 200.000 đồng, cắt đuôi 150.000 - 180.000 đồng...; dịch vụ điều trị bệnh nội trú cho chó có giá 35.000 - 45.000 đồng/ngày, chưa kể tiền thuốc; nếu khám, chữa bệnh theo yêu cầu của gia chủ tại gia đình thì mức giá sẽ khác.

Chúng tôi có dịp tham quan hệ thống trang thiết bị hiện đại của Bệnh viện thú cảnh Hanvet. Tại đây có nhiều phòng: phòng tiếp đón, phòng khám bệnh, phòng siêu âm, phòng X.quang, khu tiêm chủng, phòng làm xét nghiệm, phòng cấp cứu thở ôxy và đỡ đẻ cho chó, phòng phẫu thuật, phòng nội trú bệnh lây và không lây, phòng bệnh nội khoa, phòng bệnh ngoại khoa...   

Các phòng khám bệnh được đầu tư trang thiết bị công nghệ cao: máy siêu âm màu 3 chiều, máy chụp X.quang, máy xét nghiệm sinh hóa máu, tìm ký sinh trùng...  Bác sĩ Huyền cho hay, trước đây điều trị bệnh cho gia súc chủ yếu chẩn đoán bằng mắt thường và dựa vào kinh nghiệm, ngày nay đã sử dụng các thiết bị công nghệ cao để chẩn đoán cận lâm sàng. Máy xét nghiệm máu tại đây phân tích được 18 chỉ tiêu sinh lý. Với sinh hóa thì xét nghiệm các chỉ tiêu: đường huyết, ure, men gan, can xi... để đánh giá về gan, thận. Hệ thống máy siêu âm được ứng dụng để siêu âm tổng quát, siêu âm sâu ổ bụng kiểm tra các cơ quan nội tạng: dạ dày, ruột, thận, bàng quang, gan, lách... xem có khối u, hay bất thường gì trong các cơ quan nội tạng hay không. Siêu âm thai, chẩn đoán các bệnh sản khoa cũng là vấn đề được nhiều khách hàng nuôi chó quan tâm. Trong trường hợp chấn thương, gãy xương, vẹo cột sống, có khối u... thì phải dùng phương pháp X.quang để chẩn đoán. Bệnh viện thực hiện nhiều dịch vụ phẫu thuật điều trị bệnh cho chó mèo, như phẫu thuật mổ cắt khối u, khâu các chấn thương như rách da, phẫu thuật thẩm mỹ, cắt tai, cắt bỏ lách, thận bị dập, mổ đục thủy tinh thể... 

Bác sĩ Huyền cho biết thêm, điều trị bệnh cho chó khó khăn hơn so với điều trị bệnh cho người. Trước hết, ở người, hầu hết có giải phẫu học và sinh lý học giống nhau; nhưng chó thì có hàng trăm chủng giống, giải phẫu học khác nhau, kích thước to nhỏ, sinh lý khác nhau. Vấn đề thứ hai, công nghệ khám và điều trị bệnh cho người đã được nghiên cứu sâu và đạt được trình độ rất cao. Trong khi với thú y, trình độ khám - chữa bệnh mới chỉ ở mức sơ khai. Thứ ba là, khi khám bệnh cho người, có thể hỏi bệnh nhân đau ở chỗ nào, cảm giác như thế nào, sinh hoạt làm sao? Con vật không biết nói, nên mình khám bệnh cho chúng khó hơn.

 “Thời gian tới, nhu cầu nuôi chó, mèo và thú cảnh của người dân Thủ đô ngày càng tăng, bệnh viện chúng tôi sẽ mở thêm ít nhất 4-5 địa điểm khám, chữa bệnh ở các quận nội thành. Kế hoạch 5 năm tới sẽ đầu xây một bệnh viện thú cảnh bài bản, quy mô diện tích mặt bằng tại quận Long Biên. Đồng thời, sẽ mở thêm các chi nhánh ở các thành phố. Hiện, đã có chi nhánh ở Hải Phòng, Quảng Ninh, tiến tới sẽ mở ở Nam Định, Thanh Hóa, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng. Ngoài ra, bệnh viện sẽ hoạt động thêm các dịch vụ xuất - nhập cảnh, mua bán bảo hiểm chó, mèo...”, bác sĩ Huyền cho hay.

Cần chuẩn hóa quy chuẩn bệnh viện thú y

Hiện nay ở TP.Hồ Chí Minh có hơn 200 phòng khám thú y; Hà Nội có khoảng 50 phòng khám thú y (gồm cả đã đăng ký và chưa đăng ký). Cả nước có 5 bệnh viện thú y đã ứng dụng trình độ công nghệ cao, tập trung ở 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh. Trong đó, có 2 bệnh viện do nước ngoài đầu tư tại TP. Hồ Chí Minh (một bệnh viện của Nhật và một bệnh viện của Thái Lan).

Ở Hà Nội có gần chục phòng khám treo biển “bệnh viện thú y”, “bệnh viện thú cảnh” hoặc “bệnh viện chó, mèo”. Nhưng chỉ có bệnh viện của Hanvet  và của Viện Thú y là đầu tư trang thiết bị bài bản. Còn lại, các cơ sở khám - chữa bệnh thú cảnh, gia súc chỉ là một phòng diện tích nhỏ hẹp nhưng cũng treo biển “bệnh viện”. Bệnh viện thú cảnh Hanvet từng nhiều lần đề xuất với Thanh tra của Bộ Nông nghiệp và PTNT và Cục Thú y về vấn đề này. Theo đó, cần đưa ra quy chuẩn bệnh viện thú y và phòng khám thú y. Trong nhân y, Nhà nước quy định cơ sở khám - chữa bệnh phải có tối thiểu 40 giường bệnh trở lên mới được là bệnh viện. Ngành thú y cần xây dựng quy chuẩn, đưa ra quy định về quy mô và cơ sở khám - chữa bệnh gia súc phải có những máy móc gì thì mới được là bệnh viện. Đã là bệnh viện thì phải phân ra các khoa: khám bệnh, truyền nhiễm, nội khoa, ngoại khoa, ký sinh trùng, nội trú...

Theo bác sĩ Huyền, hầu hết gia súc lấy thịt được nuôi theo trang trại, nên bệnh thường tập trung theo dịch tễ của khu vực. Điều trị bệnh cho trâu, bò, lợn, gà, dê... chủ yếu chỉ quan tâm một số bệnh truyền nhiễm và với phương pháp đơn giản là đưa thuốc qua đường nước uống, trộn với thức ăn, hoặc tiêm. Những bệnh phức tạp, chi phí điều trị tốn kém, thì người ta không chữa mà loại thải luôn vật nuôi. Nhưng với chó, mèo - những thú cưng, thì các bệnh về nội khoa, nội tiết như tim mạch, bệnh gan, viêm gan tụy, viêm loét đường tiêu hóa, tiểu đường, viêm tử cung, viêm đường sinh dục - tiết niệu..., các bệnh ngoại khoa như gãy xương, mù mắt, đục thủy tinh thể... thì chủ nuôi vẫn yêu cầu bệnh viện điều trị, cho dù chi phí cao. Trong khi đó, hệ thống đào tạo ngành thú y chưa nghiên cứu và chưa giảng dạy về các bệnh này, và cũng ít trường có môn học về bệnh chó, mèo, thú cảnh. Cho dù Bệnh viện thú cảnh Hanvet có tới 27 bác sĩ thú y, nhưng lúc mới ra trường bắt đầu vào làm việc, đều chưa có chuyên môn về điều trị bệnh chó, mèo. Bởi vậy, bệnh viện phải đưa các bác sĩ đi đào tạo ở nước ngoài. Hiện tại, bệnh viện cũng đầu tư vào nhiệm vụ nghiên cứu bệnh chó, mèo, thú cảnh. Bà Huyền kiến nghị Khoa Thú y (Học viện Nông nghiệp Việt Nam) và các trường đại học khối nông nghiệp trên cả nước nên đưa vào giảng dạy kiến thức điều trị bệnh cho chó, mèo, thú cảnh. Nên có hẳn một khoa chuyên đào tạo bác sĩ chó, mèo, bởi nhu cầu nhân lực của lĩnh vực này rất lớn, nhưng lại đang rất thiếu.