Thứ sáu, ngày 6 tháng 11 năm 2020 | 9:30

Phú Yên: Khi nào doanh nghiệp mới có nguồn đất san lấp mặt bằng? (kỳ 2)

Nhiều tháng nay, các doanh nghiệp thi công các công trình xây dựng kết cấu hạ tầng trên địa bàn tỉnh Phú Yên gặp khó khăn trong việc tìm nguồn đất san lấp mặt bằng. Điều này dẫn đến nguy cơ tiến độ công trình bị ảnh hưởng.

>> UBND tỉnh Phú Yên chỉ đạo kiểm tra, làm rõ nội dung Kinh tế nông thôn phản ánh

>> Phú Yên: Chạy đôn chạy đáo tìm đất san lấp nền

Doanh nghiệp bức xúc

Những năm trở lại đây, tốc độ tăng GRDP bình quân hàng năm của tỉnh Phú Yên đạt mức 7%. Quy mô nền kinh tế tăng gấp 1,6 lần so với năm 2015. Kinh tế phát triển đồng nghĩa với nhu cầu sử dụng đất, đá để san lấp mặt bằng phục vụ xây dựng các khu đô thị, khu, cụm công nghiệp, hệ thống giao thông và xây dựng các cơ sở hạ tầng khác ở Phú Yên là rất lớn. Tuy nhiên, hiện các nhà thầu thi công công trình trọng điểm của tỉnh đang gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn đất san lấp mặt bằng.

Theo các nhà thầu thi công công trình hạ tầng ở Phú Yên, để đảm bảo tiến độ theo hợp đồng, các nhà thầu đã tập trung phương tiện, thiết bị, nhân lực đẩy nhanh tiến độ. Tuy nhiên, hiện tại một số dự án chậm tiến độ thi công. Nguyên nhân do các nhà thầu không tìm được nguồn đất để san lấp mặt bằng. Khi thực hiện các dự án trọng điểm của tỉnh như: dự án đường số 14, đường Trường Chinh nối dài, nút giao thông khác mức đường Hùng Vương - quốc lộ 1, nút giao đường dẫn cầu vượt Nguyễn Văn Linh, khu dân cư phố chợ Hòa Vinh, nâng cấp mở rộng quốc lộ 25…, các nhà thầu cần hàng triệu mét khối đất san lấp. Thế nhưng hiện Phú Yên có rất ít mỏ đất được phép khai thác, chưa kể trữ lượng cũng rất hạn chế, không đủ để phục vụ cho các dự án trên địa bàn.

Tại Phú Yên các nguồn vật liệu đất rất phong phú, quy hoạch các mỏ đất san lấp đã có từ khá lâu, thế nhưng đến nay địa phương vẫn chưa hoàn tất các thủ tục đấu giá quyền khai thác mỏ

Đại diện các đơn vị thi công công trình hạ tầng ở Phú Yên cho biết các cơ quan chức năng của tỉnh Phú Yên đôn đốc, hối thúc đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ đúng như kế hoạch nhưng nguồn đất san lấp mặt bằng rất khan hiếm, và rất khó mua với số lượng lớn, đơn vị thi công không biết làm sao. “Vấn đề doanh nghiệp bức xúc là hiện tại ở Phú Yên các nguồn vật liệu đất rất phong phú, quy hoạch các mỏ đất san lấp đã có từ khá lâu, thế nhưng đến nay địa phương vẫn chưa hoàn tất các thủ tục đấu giá quyền khai thác mỏ khoáng sản này để phục vụ nhu cầu triển khai các dự án trên địa bàn tỉnh. Chưa kể, vì vấn đề này mà xảy ra tình trạng một số doanh nghiệp độc quyền, tự tăng giá đất san nền. Cụ thể hiện nay, giá tính thuế tài nguyên đối với đất khai thác san lấp, xây dựng do UBND tỉnh quy định là 60.000 đồng/m³ nhưng trên thực tế, để có đất thi công công trình chúng tôi phải mua của đơn vị cung cấp đất với giá 95.000 - 105.000 đồng/m³, tương đương với việc để hoàn thành công trình, tiền mua đất san nền bị đội giá lên đến hàng tỷ đồng. Điều này rất bất cập đã làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công các công trình. Để có đất san lấp, đắp nền, nhiều khi đơn vị phải mua thêm đất chở từ nơi khác về vừa không chủ động lại tăng chi phí đầu tư công trình. Nhiều công trình khác trong tỉnh cũng rơi vào tình trạng tương tự khiến tiến độ thi công chậm, làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công theo chỉ đạo của Chính phủ”, chủ một doanh nghiệp xây dựng công trình ở TP Tuy Hòa nói.

Cung không đáp ứng cầu

Theo ước tính, hàng năm trên địa bàn tỉnh Phú Yên cần khoảng hàng trăm triệu m³đất để phục vụ san lấp, xây dựng cho các dự án trên địa bàn; nhu cầu sử dụng đất san lấp cho các dự án rất cấp bách. Nếu các cơ quan chức năng của tỉnh Phú Yên không sớm vào cuộc giải quyết một cách rốt ráo tình trạng thiếu đất san lấp, thì hàng chục các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm, dự án đầu tư công, và chưa kể các dự án phát triển kinh tế xã hội khác sẽ rơi vào tình trạng bế tắc và không thể tìm ra lối thoát. Một khi sự việc này lên tới đỉnh điểm, ở mức “báo động đỏ” về thiếu nguồn cung, thì câu chuyện chậm tiến độ tại các dự án theo như kế hoạch ban đầu đưa ra cũng là điều hiển nhiên.

Hiện ở Phú Yên chỉ có một mỏ đất được phép khai thác. Vì vấn đề này mà xảy ra tình trạng khan hiếm nguồn đất

Như dự án Khu dân cư Phố chợ Hoà Vinh, TX Đông Hoà được thi công, xây dựng từ tháng 7/2019 trên diện tích hơn 12ha, với tổng vốn đầu tư 162,5 tỉ đồng. Từ đó đến nay, để hoàn thiện hạng mục san lấp mặt bằng, nhà thầu gặp rất nhiều khó khăn do không tìm ra nguồn đất. Đơn vị thi công nhiều lần mua đất ngoài thị trường với giá cao hơn rất nhiều lần so với giá theo quy định của Nhà nước, nhưng vẫn không đủ khối lượng để san lấp.

Theo các đơn vị thi công các dự án trên địa bàn tỉnh, để giải quyết tình hình khó khăn, khan hiếm nguồn đất san lấp nền như hiện nay, UBND tỉnh và các sở ngành có liên quan cần xem xét vận dụng cơ chế sử dụng các nguồn đất tận thu tầng phủ từ các mỏ đá, các nguồn đất dư thừa từ việc cải tạo mặt bằng công trình Nhà nước, công trình tư nhân và đất cải tạo từ các hộ cá nhân.

Trao đổi với báo chí ông Nguyễn Thành Quang, nguyên Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Ngân sách của Quốc hội, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Yên, cho biết: Sau khi doanh nghiệp và báo chí phản ánh về tình trạng khan hiếm đất san lấp trên địa bàn tỉnh, tôi đã viết thư góp ý gửi cho Chủ tịch UBND tỉnh về vụ việc nêu trên với hy vọng tháo gỡ được ít nhiều cho doanh nghiệp cũng như các dự án đầu tư công đang triển khai tại địa phương, đảm bảo được tiến độ giải ngân như cam kết mà UBND tỉnh đã cam kết với Chính phủ.

Theo tính toán nhu cầu dài hạn, trữ lượng khai thác đất làm vật liệu san lấp trên địa bàn tỉnh đảm bảo đủ cung. Tuy nhiên, theo phản ánh của các đơn vị thi công các gói công trình thuộc các dự án lớn, trọng điểm của tỉnh, của quốc gia, thực tế mỏ đất san lấp được UBND tỉnh cấp phép trên địa bàn không thể đáp ứng đủ công suất, dẫn đến tình trạng khai thác trộm đất san lấp, gây ô nhiễm môi trường, nhà nước thất thu tài nguyên.

Tuấn Kiệt