Tin NN Tây Bắc: Hồng không hạt Tân An mất mùa

Hồng không hạt mất mùa khiến nông dân lo lắng. Ảnh: Báo Lào Cai

Giá đình chị Hoàng Thị Tam, thôn Tân An 1 có 30 gốc hồng không hạt cho thu hoạch, những năm trước hồng sai quả, gia đình chị thu về hơn 30 triệu đồng, tuy nhiên năm nay trên cây chỉ lác đác vài quả, báo hiệu một vụ hồng thất thu. Không chỉ gia đình chị Tam mà hầu hết các vườn hồng không hạt ở Tân An đều mất mùa.

Nguyên nhân ban đầu được cơ quan chuyên môn xác định là do thời tiết năm nay diễn biến thất thường, khi hồng ra hoa đậu quả non thì mưa nhiều khiến quả hồng rụng, đến giai đoạn quả non phát triển thì khô hạn nên ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng quả...

Xã Tân An hiện có hơn 50 ha hồng không hạt, đây là nguồn thu nhập chính của nhiều hộ dân trong xã, đặc biệt là tại thôn Tân An 1 nơi có diện tích hồng lớn nhất xã. Đặc biệt, mùa thu hoạch hồng không hạt trùng với thời điểm diễn ra lễ hội đền Bảo Hà, nên hồng được giá, tiêu thụ tốt. Theo đánh giá của UBND xã Tân An, so với trung bình mọi năm, nay nay sản lượng hồng giảm khoảng 70%. Giữa lúc tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, người dân thiếu việc làm, nay quả hồng lại mất mùa khiến đời sống người dân trên địa bàn thêm khó khăn.

Liên kết sản xuất và tiêu thụ xoài tại Mường Ảng

Anh Nguyễn Đức Thành thu hái xoài.

Năm 2018, Mường Ảng (Điện Biên Phủ) bắt đầu thực hiện Dự án Liên kết sản xuất trong trồng và tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới với 2 loại cây: Xoài Đài Loan và bưởi da xanh. Các năm tiếp theo tiếp tục triển khai dự án, nhân rộng diện tích cây ăn quả.

Đến nay, tính riêng cây xoài, toàn huyện có 125,13ha phát triển theo mô hình liên kết sản xuất. Sau hơn 3 năm vun trồng, chăm sóc, hơn 20ha xoài đầu tiên đã đồng loạt cho quả. Vụ thu hoạch này, Mường Ảng dự kiến thu khoảng 12 tấn xoài, chủ yếu tại các xã: Búng Lao, Mường Lạn và Ẳng Nưa.

Gia đình ông Nguyễn Văn Tâm, bản Co Hắm, xã Ẳng Nưa năm nay có 5.000m2 xoài cho quả. Ông Tâm cho biết: “Trên diện tích này có 250 gốc xoài, năm nay thu hoạch được hơn 3 tấn. Cây còn bé, thấp nhưng đã trĩu quả. Đến tầm thu hoạch đạt cân nặng trung bình từ 0,8 - 1,3kg/quả, chất lượng quả ngon, được đánh giá cao. Tuy nhiên, trong quá trình chăm sóc, tôi không bọc quả trên cây nên mẫu mã chưa được đẹp lắm. Năm đầu tiên vẫn còn nhiều thứ phải rút kinh nghiệm và học hỏi thêm”. Được biết đây là diện tích mà gia đình ông Tâm từng trồng cà phê nhưng năng suất kém nên chuyển sang cây ăn quả. Ông cũng cho biết năm nay đã đăng ký trồng thêm 1ha xoài theo dự án liên kết.

Cuối tháng 6 vừa qua, Công ty Cổ phần Rau hoa quả Trung ương (đơn vị ký hợp đồng liên kết sản xuất và tiêu thụ xoài với người dân) đã đến Mường Ảng thu mua xoài đợt 1 được 5 tấn, với giá thị trường hiện hành theo đúng hợp đồng. Tuy nhiên do tình hình dịch bệnh Covid-19 nên giá xoài không cao, tùy vào cân nặng và mẫu mã mà xoài có các mức giá: 5.000 đồng, 7.000 đồng hay 10.000 đồng/kg. Do là năm đầu, chưa có nhiều kinh nghiệm nên xoài Mường Ảng chủ yếu đạt loại 2, 3 với giá 5.000, 7.000 đồng/kg. Vì vậy, nhiều hộ để lại bán lẻ, tự liên hệ đầu mối các chợ trên địa bàn. Hơn nữa, một phần do mẫu mã quả của nhiều diện tích xoài chưa được đẹp, mặc dù vẫn được thu mua nhưng các hộ dân muốn giữ uy tín với doanh nghiệp những năm tiếp theo nên không tiếp tục bán cho doanh nghiệp mà bán ra ngoài thị trường.

Gia đình anh Nguyễn Đức Thành, bản Na Luông, xã Ẳng Nưa cũng thu hoạch được khoảng 1,2 tấn xoài vụ này. Anh Thành chia sẻ: Tôi chọn quả đẹp, được bọc trong túi mang bán cho doanh nghiệp một phần, còn lại gia đình tự bán. Bán ngoài giá cả cũng sàn sàn 7.000 - 10.000 đồng/kg, quả nhỏ thì 3.000 - 5.000 đồng/kg, mà kéo dài, mất thời gian, công sức. Năm sau thu hoạch được nhiều hơn (thêm diện tích cho quả), mẫu mã đẹp hơn thì bán cho doanh nghiệp để được giá loại 1, lại nhanh gọn, đỡ tốn thời gian của gia đình. Tôi cũng mới đăng ký tham gia hợp tác xã hoa quả sạch tại địa bàn để học hỏi thêm kinh nghiệm trồng cây ăn quả từ các hộ dân khác.

Mường Ảng hiện có hơn 125ha xoài Đài Loan thuộc Dự án Liên kết sản xuất trong trồng và tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả. Năm tới sẽ có thêm hàng chục héc ta xoài cho thu hoạch lần đầu, tổng sản lượng xoài có thế gấp nhiều lần năm nay, vì vậy việc đảm bảo chất lượng và thực hiện đúng cam kết tiêu thụ vô cùng quan trọng để không “vỡ trận” khi đến mùa thu hoạch.

Ông Lù Văn Cường, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Dự án hỗ trợ người dân trồng, chăm sóc cây trong 3 năm đầu và bao tiêu trong 5 năm. Tham gia dự án, các hộ dân được tập huấn đầy đủ, cán bộ kỹ thuật thường xuyên hướng dẫn, giám sát theo từng giai đoạn phát triển của cây theo phương pháp cầm tay chỉ việc. Qua đó, người dân đã nắm được kỹ thuật trồng, chăm sóc cây cơ bản, tuy nhiên vẫn chưa đạt được tiêu chuẩn để quả có chất lượng, giá thành cao nhất. Việc phát triển cây ăn quả theo mô hình liên kết tiêu thụ cũng đã nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy sản xuất manh mún, nhỏ lẻ của người dân. Huyện đang hướng đến tuyên truyền, hướng dẫn người dân thành lập hợp tác xã, đặc biệt huy động sự tham gia của các nông dân trẻ, có trình độ, để các hộ trồng cây ăn quả liên kết, hỗ trợ nhau trong trồng trọt, nâng cao chất lượng, năng suất quả và đảm bảo đầu ra cho nông sản.

Lạc Sơn: Nhiều hộ nuôi gà “phơi chuồng” vì khó khăn kép

Chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm bị đứt gãy, cộng thêm giá thức ăn tăng phi mã nên nhiều hộ nuôi gà ở huyện Lạc Sơn (Hòa Bình) bỏ trống chuồng nuôi. Những hộ còn duy trì thì nuôi cầm chừng với không ít lo lắng về nguy cơ thua lỗ.

Do đầu ra khó khăn nên nhiều hộ ở xã Hương Nhượng (Lạc Sơn) đã bỏ nuôi gà. Hiện chỉ còn gia đình bà Quách Thị Hòa (ảnh), xóm Bưng Cọi duy trì đàn gà khoảng 1.000 con. Ảnh: Báo Hòa Bình

Những năm qua, Hương Nhượng là một trong những xã phát triển mạnh về chăn nuôi gà ở huyện Lạc Sơn. Năm 2016, HTX chăn nuôi gà đồi Hương Nhượng được thành lập đã mở ra hướng phát triển kinh tế đầy tiềm năng, đem lại những hiệu quả kinh tế thiết thực. Sự ra đời của HTX đã kết nối các hộ chăn nuôi, giúp họ cùng nhìn về một hướng, đặc biệt là đã nâng cao trình độ sản xuất để tạo ra sản phẩm gà đồi được thị trường ưa chuộng.

Một bước ngoặt quan trọng là xã đã có sản phẩm gà đồi Hương Nhượng được chứng nhận sản phẩm OCOP cấp tỉnh. Đang trên đà phát triển và mở ra viễn cảnh làm giàu từ nuôi gà thì từ năm 2020 đến nay, với những diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, đầu ra của gà Hương Nhượng gặp nhiều khó khăn, khiến sản xuất của HTX bị chững lại. Đến nay, nhiều hộ đành phải chấp nhận "phơi chuồng” vì càng nuôi càng thua lỗ.

Đến thăm HTX chăn nuôi gà đồi Hương Nhượng thời điểm này có thể thấy, đa số các hộ không còn nuôi gà, một số chuyển sang nuôi ngan, vịt, lợn. Bà Quách Thị Hòa, Giám đốc HTX cho biết: "Từ năm 2020 đến nay, dịch Covid-19 ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất của bà con khi giá bán giảm, đầu ra ngày càng khó khăn hơn. Trong năm 2020, bà con vẫn kiên trì nuôi gà nhưng sang năm 2021, hầu như đều đã bỏ vì càng nuôi càng lỗ. Trước đây, khi đầu ra ổn định, mỗi con gà cho lãi từ 40 - 60 nghìn đồng, đến năm 2020, các hộ nuôi thua lỗ vì đầu ra khó khăn do dịch Covid-19. Nếu nuôi 1 nghìn con thì lỗ 30 triệu đồng, 2 nghìn con lỗ 60 triệu đồng”.

Theo bà Hòa, hiện nay, HTX có 17 thành viên chính và khoảng 50 hội viên bên ngoài. Trước khi HTX ra đời, các hộ vẫn chăn nuôi nhỏ lẻ, đầu ra chưa ổn định, chưa chú trọng khâu kết nối, quảng bá sản phẩm. Năm 2016, HTX thành lập đã có một website riêng để quảng bá, giới thiệu sản phẩm và bán hàng nên giá khá ổn định. Số lượng sản phẩm làm ra nhiều và đều tiêu thụ hết. Từ năm 2016 - 2019, mỗi lứa, HTX xuất ra thị trường khoảng 60 nghìn con gà thương phẩm (chủ yếu là gà ri, gà mía, gà lai chọi) và hàng vạn quả trứng. "Trước đây, mỗi năm HTX ký từ 4 - 5 hợp đồng tiêu thụ gà nhưng đến cuối năm 2020, chưa một hợp đồng nào được ký. Ngày trước, mỗi đêm xuất bán ra chợ đầu mối vài tấn gà, xe ô tô về  tận nơi thu mua nhưng hiện đều "im bặt” - bà Hòa buồn bã.

Với đầu ra ổn định như 2 năm về trước đã tạo việc làm cho phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn ở xóm Bưng Cọi, xã Hương Nhượng. Thế nhưng, với tình hình như thời gian qua, nhiều chị em lại rơi vào cảnh không có việc làm để đảm bảo thu nhập. Hiện còn duy nhất gia đình bà Hòa duy trì nuôi khoảng 1.000 con gà. Không chỉ khó tiêu thụ mà giá bán gà cũng giảm mạnh, nhất là giá gà lai xuống mức dưới 50 nghìn đồng/kg. Chưa kể, từ tháng 8/2020 đến nay, giá thức ăn chăn nuôi tăng đến 8 lần, bình quân mỗi bao cám (loại 25 kg) đã tăng thêm khoảng 50 nghìn đồng/bao.

Ngoài HTX chăn nuôi gà đồi Hương Nhượng, tình hình chăn nuôi gà trên địa bàn huyện Lạc Sơn cũng gặp những khó khăn tương tự do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Đối với HTX chăn nuôi và cung ứng gà Chí Thiện (xã Quyết Thắng), sản phẩm gà ri vẫn tiêu thụ khá tốt. Tuy nhiên, việc tiêu thụ con giống gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là chi phí chăn nuôi cao hơn vì giá thức ăn tăng liên tục. Anh Bùi Văn Huế, thành viên HTX cho biết: Trước đây, chi phí nuôi 1 con gà đến lúc xuất bán khoảng 75 nghìn đồng, nhưng với giá thức ăn như hiện nay đã tăng lên từ 90 - 95 nghìn đồng.

Có thể nói, hộ chăn nuôi gà gặp rất nhiều khó khăn khi những chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm bị chững lại do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Cùng với đó là sự tăng giá liên tục của thức ăn chăn nuôi khiến chi phí tăng cao mà giá bán sản phẩm lại tỷ lệ nghịch. Ngành chức năng khuyến cáo người chăn nuôi cần theo dõi diễn biến thị trường, thận trọng vào đàn để tránh bị thua lỗ.

Tạ Khoa chuyển đổi cây trồng trên đất dốc

Thực hiện chủ trương của tỉnh về chuyển đổi cây trồng trên đất dốc, xã Tạ Khoa (Bắc Yên, Sơn La) đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất dốc phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu, nguồn nước.

Mô hình trồng cây ăn quả trên đất dốc của người dân bản Tân Cuông, xã Tạ Khoa (Bắc Yên).

Ông Quàng Văn Quyền, Chủ tịch UBND xã, cho biết: UBND xã chỉ đạo các bản vận động người dân mở rộng diện tích cây ăn quả. Đồng thời, phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện tổ chức tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP cho nông dân; hướng dẫn kỹ thuật tỉa cành, tạo tán, bón phân, phòng trừ sâu bệnh, phương pháp thu hái, bảo quản sau thu hoạch...; liên kết với các doanh nghiệp trong huyện, ngoài huyện bao tiêu sản phẩm, giúp nông dân yên tâm sản xuất.

Bên cạnh đó, từ nguồn vốn thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020 và chương trình quốc gia 135, xã đã hỗ trợ 10.500 cây giống xoài Đài Loan, 4.000 cây mận và gần 3.800 cây nhãn giống cho các hộ nghèo, cận nghèo. Nông dân ở các bản thực hiện cải tạo vườn tạp, cưa đốn hơn 500 cây ăn quả đã già, năng suất thấp để tiến hành ghép cải tạo các loại giống mới.

Hiện, Tạ Khoa có trên 131 ha cây ăn quả các loại, trong đó 5 ha cây mận hậu; 10 ha nhãn; 20 ha xoài và hơn 100 ha chuối. Từ trồng cây ăn quả, nhiều hộ gia đình trong xã đã có thu nhập ổn định từ 100-200 triệu đồng/năm.