Dự báo sớm, phòng trừ kịp thời dịch hại cho vụ đông xuân

Theo đó, hội nghị nhằm đánh giá kết quả sản xuất năm 2023, triển khai kế hoạch sản xuất năm 2024 trên phạm vi các tỉnh phía Bắc. Tăng cường mối quan hệ phối hợp trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo sản xuất và tiêu thụ nông sản nói chung, sản xuất vụ đông nói riêng giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) và các tỉnh phía Bắc. Trong không gian của Hội nghị, ban tổ chức triển lãm nhiều gian hàng giới thiệu các mô hình sản xuất vụ đông điển hình, máy móc thiết bị phục vụ nông nghiệp.

Thứ trưởng Hoàng Trung phát biểu tại hội nghị

Theo báo cáo từ Bộ NN&PTNT tổng diện tích gieo cấy lúa năm 2023 ước đạt 2,245 triệu ha, giảm khoảng 32 nghìn ha so với năm 2022, diện tích gieo cấy giảm do chuyển đổi sang các loại cây rau màu và mục đích phi nông nghiệp. Trong đó: Vùng đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) gieo cấy 937 nghìn ha (vụ Đông Xuân 477 nghìn ha, vụ mùa 460 nghìn ha) giảm khoảng 17 nghìn ha… Năng suất lúa năm 2023 trung bình đạt 58,4 tạ/ha tăng so với năm 2022 là 1,2 tạ/ha. Trong đó, vụ Đông Xuân 2022-2023 ước đạt khoảng 64,4 tạ/ha (tăng 2,2 tạ/ha so với vụ Đông Xuân 2021-2022) (vùng ĐBSH năng suất đạt 66,7 tạ/ha…

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Hoàng Trung nhấn mạnh, hội nghị là cơ hội quan trọng để các cơ quan chuyên môn của các địa phương gặp gỡ, trao đổi và học tập kinh nghiệm sản xuất của nhau, đặc biệt là kinh nghiệm sản xuất vụ đông của Hải Dương.

Theo đánh giá của Thứ trưởng Trung,  năm 2023, vụ đông xuân năm 2022 - 2023 diễn ra trong điều kiện thời tiết diễn biến bất thường, không theo quy luật. Đầu vụ thời tiết có những diễn biến phức tạp, từ cuối tháng 12/2022 đến tháng 2/2023 có nhiều đợt rét đậm, rét hại, ảnh hưởng đến một số diện tích mạ xuân trà sớm, lúa xuân sớm và mạ trà xuân muộn, cây màu vụ xuân mới gieo trồng.

Sau đó, thời tiết đầu vụ mùa lại nắng nóng kéo dài, khó khăn trong công tác điều tiết nước, ảnh hưởng đến sinh trưởng lúa và rau màu vụ mùa mới gieo trồng. Thời điểm lúa vụ mùa trỗ bông tập trung từ giữa đến cuối tháng 9, đặc biệt từ ngày 25 - 28/9 có mưa lớn liên tục đã ảnh hưởng đến sản xuất...

"Tuy nhiên, sản xuất trồng trọt của các địa phương phía Bắc năm 2023 đã đạt được những kết quả tích cực, đáng khích lệ", Thứ trưởng Hoàng Trung nói. Theo ông, kết quả này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh thị trường lúa gạo và rau màu đang có nhiều tín hiệu tích cực về giá cả và thị trường tiêu thụ.

Vụ đông xuân 2023 - 2024 thời tiết có xu hướng ấm hơn mọi năm 

Về hướng sản xuất trongt hời gian tới, Thứ trưởng Hoàng Trung yêu cầu các địa phương xây dựng sớm kế hoạch sản xuất các vụ sản xuất trong năm đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả kinh tế. Đồng thời xây dựng lịch thời vụ, cơ cấu giống chi tiết, phù hợp với điệu kiện cụ thể của địa phương mình, hướng dẫn cụ thể cơ cấu giống lúa, thời vụ gieo cấy theo từng vùng, từng trà.

Đối với các tỉnh trung du và đồng bằng Bắc bộ, cần theo dõi sát lịch lấy nước phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân 2023 - 2024 của Bộ NN-PTNT để chủ động cho lấy nước, thau chua rửa mặn, đảm bảo đủ nước cho cho việc làm đất, gieo cấy...

Cụ thể, đối với các tỉnh Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ cần theo dõi sát lịch lấy nước phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân 2023-2024 của Bộ Nông nghiệp và PTNT để chủ động cho lấy nước, thau chua rửa mặn, đảm bảo đủ nước cho cho việc làm đất, gieo cấy lúa vụ đông xuân 2023-2024. 

Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra chất lượng giống, vật tư nông nghiệp trên địa bàn, ngăn chặn tình trạng kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng gây thiệt hại cho nông dân.

Song song đó, phối hợp với các hiệp hội, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh giống cây trồng nhằm kiểm soát tốt số lượng, chất lượng giống, cơ cấu giống phù hợp để cung ứng cho sản xuất.

Về vấn đề thủy lợi, Thứ trưởng Hoàng Trung yêu cầu Cục Thủy lợi sẵn sàng phương án phối hợp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam điều tiết nước các hồ Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang có hiệu quả để đảm bảo phục vụ sản xuất theo đúng kế hoạch và tiết kiệm nước tưới. Đồng thời, theo dõi sát diến biến thời tiết để có giải pháp tưới tiêu kịp thời, hạn chế ảnh hưởng của hạn hán, úng ngập gây ra.

Tại hội nghị, các đại biểu đều nhận định rằng, thời kỳ đầu mùa đông xuân năm 2023 - 2024, không khí lạnh có khả năng hoạt động yếu, rét đậm và rét hại có thể xuất hiện muộn; số ngày rét đậm, rét hại có xu hướng ít hơn so với trung bình nhiều năm.

Do vậy, ông Nguyễn Quý Dương, Phó Cục trưởng Cục BVTV cho rằng, trong năm 2024, ở khu vực phía Bắc, cây lúa sẽ có một số vấn đề về dịch hại như chuột, bệnh lùn sọc đen, bệnh sâu cuốn lá, bệnh đạo ôn trong vụ đông xuân. Vụ hè thu dự kiến sẽ có thêm bệnh bạc lá ở các địa phương ven biển và vùng Đồng bằng sông Hồng.

Do đó, Cục Bảo vệ thực vật đề nghị chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật các tỉnh phía Bắc thực hiện tốt công tác điều tra, phát hiện và dự báo chính xác khả năng phát sinh, mức độ gây hại của các đối tượng sinh vật gây hại trong thời gian tới, tham mưu biện pháp phòng trừ kịp thời, có hiệu quả.