Giải pháp thúc đẩy phát triển du lịch vùng ĐBSCL

Chưa phát huy hết tiềm năng

ĐBSCL được xác định là 1 trong 7 vùng du lịch quốc gia, với sản phẩm chủ đạo là du lịch sinh thái, du lịch văn hóa - lịch sử, du lịch biển đảo, du lịch MICE… Con người nơi đây hào sảng, nghĩa tình, mến khách và đây còn là điểm đến “an toàn, thân thiện, chất lượng, hấp dẫn” đối với du khách gần xa.

Lễ hội đua bò Bảy Núi, An Giang.

Đặc biệt, ở đây có hệ sinh thái đa dạng và phong phú như: biển, đảo, cửa sông, rừng ngập mặn, cù lao châu thổ, với nhiều khu dự trữ sinh quyển, vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên có tính đa dạng sinh học cao. Bên cạnh đó, ĐBSCL còn có hơn 735 km bờ biển và hơn 150 hòn đảo lớn, nhỏ với nhiều bãi tắm hoang sơ... Đây là những tài nguyên du lịch rất quý giá mà hiếm vùng đất nào có được.

Chính những ưu thế về tài nguyên thiên nhiên phong phú, kết hợp với nền văn hóa đặc sắc, da dạng và phong phú đã tạo nên bản sắc văn hóa của vùng miền Tây sông nước, góp phần làm nên sản phẩm du lịch đa dạng đặc thù, là điểm văn hóa đặc sắc để thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế.

Ông Nguyễn Thực Hiện, Phó Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ cho biết, đến nay, Cần Thơ đã ký kết, hợp tác về du lịch với hơn 20 tỉnh, thành phố, trên cả nước qua đó góp phần hình thành các tuyến du lịch liên vùng; chia sẻ kinh nghiệm trong công tác quản lý Nhà nước, tạo điều kiện cho doanh nghiệp du lịch giữa các địa phương gặp gỡ, ký kết hợp tác phát triển tour, tuyến du lịch và xây dựng các gói sản phẩm du lịch mới, hấp dẫn khách du lịch đến thành phố Cần Thơ và ngược lại. Năm 2023, Cần Thơ đón trên 5,9 triệu lượt khách, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2022. Tổng doanh thu du lịch đạt trên 5.400 tỷ đồng, tăng 32% so với cùng kỳ.

Đua ghe Ngo là một hoạt động nổi bật trong Lễ hội Ok Om Bok ở Sóc Trăng.

Được biết, năm 2023, tổng số khách đến ĐBSCL đạt gần 45 triệu lượt, tăng 20,4% so với cùng kỳ năm 2022; trong đó khách quốc tế hơn 1,8 triệu lượt, tăng 257,4 % với cùng kỳ năm 2022. Doanh thu ước đạt 45.743 tỷ đồng, tăng 42,59% so với cùng kỳ 2022. Tuy nhiên, ngành Du lịch ĐBSCL đang gặp khó khăn, thách thức khi các sản phẩm du lịch và cách làm du lịch khá giống nhau, chưa phát huy hết tiềm năng thế mạnh đặc thù của từng địa phương.

Về vấn đề này, ông Trần Hữu Hiệp, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch ĐBSCL cho rằng, tiềm năng du lịch vùng còn chưa được đầu tư đúng mức cũng như khai thác có hiệu quả nhất. Cách làm du lịch vẫn còn mang nặng tính tự phát, thiếu chuyên nghiệp. Các sản phẩm du lịch chủ yếu dựa vào thiên nhiên, khai thác những gì sẵn có mà thiếu sự đầu tư dài hạn, thiếu sự liên kết. Do tính tương đồng về tài nguyên du lịch, hầu hết các địa phương đều tổ chức khai thác các sản phẩm chính này, nên các giá trị đặc thù chưa được khai thác phù hợp để tổ chức được những trải nghiệm đích thực về các giá trị sông nước.

Theo bà Lê Đình Minh Thy, Giám đốc Viettravel Chi nhánh Cần Thơ, một doanh nghiệp du lịch lữ hành đã nhiều năm gắn bó với du lịch ĐBSCL đánh giá, ĐBSCL với những ưu thế về tài nguyên thiên nhiên phong phú, kết hợp với tinh hoa văn hóa, lịch sử cộng đồng đã tạo nên một nền văn hóa đa bản sắc, đậm đà chất phương Đông, vừa kín đáo, vừa dung dị. Đó cũng là bản sắc văn hóa đặc trưng của miền đất và con người phương Nam hiền hòa, phóng khoáng góp phần làm nên những sản phẩm du lịch đa dạng và đặc thù. Trong đó, tính chất văn hóa của du lịch sông nước “vườn” đã tạo nên chân dung riêng cho vùng ĐBSCL và khiến nơi này trở thành tiềm năng vô tận để phát triển du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng.

Tích hợp nhiều giải pháp để đánh thức tiềm năng du lịch Đồng bằng sông Cửu Long.

Tuy nhiên, so với tiềm năng của vùng ĐBSCL thì kết quả thu hút và phát triển du lịch chưa đạt được như mong muốn, chưa tương xứng với tiềm năng, thể hiện sự thiếu liên kết và liên kết còn lỏng lẻo, xúc tiến quảng bá du lịch chưa có kết quả cao của vùng ĐBSCL. Các sản phẩm du lịch tuy đã có phong phú hơn trước đây, nhưng nhìn chung vẫn còn đơn điệu, chưa tạo sự mới mẻ, đặc sắc. Dẫn đến việc phát triển du lịch ĐBSCL nhiều năm qua chưa đạt được sự đột phá, tăng tốc…

Triển khai nhiều giải pháp

Để đánh thức tiềm năng du lịch của vùng, theo ông Trần Hữu Hiệp, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch ĐBSCL, cần sớm thành lập ban điều phối phát triển du lịch ĐBSCL, hình thành Quỹ Hỗ trợ phát triển du lịch ĐBSCL để thu hút nguồn lực phát triển du lịch, xây dựng môi trường du lịch của khu vực hấp dẫn hơn. Đặc biệt, phải quan tâm đầu tư hạ tầng tương xứng với tiềm năng, quan tâm chất lượng nguồn nhân lực và tạo được thương hiệu cho du lịch vùng...

Còn theo Giám đốc, Viettravel Chi nhánh Cần Thơ Lê Đình Minh Thy, cần xây dựng trung tâm văn hóa ẩm thực. Bởi lẽ ở miền Tây, ẩm thực chính là sự kết tinh văn hóa của cả một vùng miền, nên khách du lịch không những muốn thưởng thức mà còn muốn học, muốn nghiên cứu, tìm hiểu. Bên cạnh các nhà hàng tại các tỉnh, thành trong vùng, các tuyến phố ẩm thực, thì miền Tây vẫn chưa hình thành nên một khu trung tâm văn hóa ẩm thực mà chỉ dừng lại ở “chợ đêm” với đa số các món ăn do các tiểu thương tự phát, mà ở đó khâu an toàn vệ sinh thực phẩm chưa thực sự được chú trọng.

Du khách tham quan trải nghiệm tại Khu du lịch Văn hóa Phương Nam - Đồng Tháp.

Việc hình thành nên một trung tâm tinh hoa văn hóa ẩm thực miền Tây không chỉ góp phần làm mới thêm sản phẩm du lịch cho cả vùng, mà còn giới thiệu được nét văn hóa ẩm thực đặc sắc của ĐBSCL. Đồng thời, phát triển sản phẩm và trải nghiệm du lịch độc đáo. Đó là tạo ra các trải nghiệm du lịch độc đáo và khác biệt, kết hợp du lịch với văn hóa, ẩm thực, thể thao và lễ hội địa phương. Xây dựng các chương trình du lịch tổng hợp, kết nối các nền văn hóa Việt - Hoa - Khmer - Chăm trong các lộ trình thích hợp. Ít nhất trong một chương trình du lịch cũng nên kết nối các giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc để tạo ra sự khác biệt, tăng sức hấp dẫn tránh đơn điệu, nhàm chán…

Trong khi đó, bà Cao Thị Ngọc Lan, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho rằng, để nhanh chóng phục hồi và phát triển du lịch bền vững, Hiệp hội Du lịch ĐBSCL cần chủ động phối hợp chặt chẽ với các Sở quản lý du lịch trong việc đề xuất, tư vấn cơ chế chính sách về hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực, tái cấu trúc lại doanh nghiệp, mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm du lịch. Nhà nước cần tập trung hỗ trợ cho công tác nghiên cứu, xây dựng và phát triển các sản phẩm du lịch phù hợp với nhu cầu và xu hướng mới sau đại dịch, như: Du lịch MICE, du lịch cộng đồng, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch văn hóa - lịch sử và đặc biệt là du lịch xanh mà ĐBSCL là khu vực tiềm năng. Hiệp hội Du lịch ĐBSCL cần phối hợp với các Sở quản lý du lịch trong công tác phổ biến, hỗ trợ triển khai các chính sách mới về du lịch vừa được ban hành, để giúp các doanh nghiệp khai thác nhanh và hiệu quả các chính sách đó.

Để đưa ĐBSCL sớm trở thành khu du lịch sinh thái độc đáo của Việt Nam và khu vực phải dựa trên 3 yếu tố: Sản phẩm, chất lượng dịch vụ, xúc tiến du lịch. Do vậy, để sớm nâng tầm của du lịch ĐBSCL cần tập trung đầu tư cho 3 lĩnh vực này. Trong đó, vấn đề trình độ, kỹ năng của đội ngũ lao động du lịch đóng vai trò chủ lực. Hiệp hội Du lịch ĐBSCL phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước về du lịch trong khu vực, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm…

Làng hoa Tết miền Tây.

Ông Trần Việt Phường, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch ĐBSCL cho rằng, việc xây dựng cơ chế, chính sách, điều phối phát triển du lịch ĐBSCL là việc làm có ý nghĩa và cấn thiết, nhằm đẩy mạnh liên kết - hợp tác, phát triển du lịch. Thực tế, liên kết - hợp tác trong du lịch là hết sức quan trọng. Trong Hội nghị ngày 15/11/2023 về phát triển du lịch hiệu quả, bền vững, Thủ tướng đã chỉ đạo: Phải thực hiện tốt phương châm “liên kết chặt chẽ, toàn diện, hiệu quả và phân công nhiệm vụ rõ ràng”. Trong Hội nghị giữa 13 tỉnh, thành ĐBSCL và thành phố Hồ Chí Minh, tại Cà Mau (10/12/2023) đã đưa ra chủ đề “Nâng tầm liên kết, phát triển bền vững”.

Cùng về vấn đề này, ông Trần Thanh Nghị, Giám đốc Chi nhánh Công ty cổ phần dịch vụ du lịch Bến Thành tại Cần Thơ cho rằng, xây dựng sản phẩm du lịch đặc thù vùng ĐBSCL không chỉ đòi hỏi sự đầu tư vào cơ sở hạ tầng và chất lượng dịch vụ, mà còn cần sự nhận thức sâu sắc về giá trị văn hóa và tự nhiên của khu vực. Việc phát triển du lịch phải đi đôi với bảo tồn và phát triển bền vững, đảm bảo rằng các thế hệ tương lai cũng có thể trải nghiệm và học hỏi từ những điều kỳ diệu mà ĐBSCL mang lại.

Để làm được điều này, cần có sự liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp, chính quyền địa phương, cộng đồng và các tổ chức phi chính phủ. Mỗi bên có vai trò riêng trong việc xây dựng một ngành du lịch phát triển mạnh mẽ, từ việc tạo ra sản phẩm du lịch mới cho đến việc quảng bá và tiếp thị những sản phẩm này.

Tổng hợp từ nguồn: Baoxaydung; Daibieunhandan; Baodautu.