Người dân Sơn Động làm giàu từ rừng trồng

Phát triển lâm nghiệp trở thành ngành kinh tế chủ lực

Hiện, diện tích rừng và đất lâm nghiệp của huyện Sơn Động đạt trên 66.831,19 ha, trong đó có 9.503,23ha rừng đặc dụng, 9.098,78ha rừng phòng hộ, 48.229,18ha rừng sản xuất. Những năm qua, công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng luôn được tỉnh Bắc Giang, huyện Sơn Động quan tâm, chỉ đạo quyết liệt. Ban Thường vụ Huyện ủy Sơn Động đã ban hành Nghị quyết về tăng cường công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, nâng cao giá trị rừng trồng kinh tế giai đoạn 2021 - 2025; Hội đồng nhân dân huyện ban hành Nghị quyết quy định cơ chế hỗ trợ phát triển rừng trồng nguyên liệu gỗ lớn trên địa bàn huyện giai đoạn 2022-2025.

Mục tiêu đến năm 2025, Sơn Động có 5.000ha rừng kinh tế đạt chứng chỉ FSC; 30% rừng kinh tế trồng cây gỗ lớn; năng suất gỗ rừng kinh tế đạt 28 m3/ha/năm trở lên, giá trị sản xuất gia tăng bình quân 2,5 lần so năm 2020. Có chính sách hỗ trợ kéo dài chu kỳ sản xuất kinh doanh, xây dựng hình thành và phát triển các vùng gỗ lớn, hạn chế khai thác non nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị của rừng kinh tế.

Khuyến khích phát triển rừng kinh tế và quản lý theo tiêu chuẩn rừng bền vững (FSC), đẩy mạnh xây dựng mô hình nông - lâm, kết hợp với các dịch vụ du lịch cộng đồng, sinh thái, nghỉ dưỡng. Tập huấn tiến bộ kỹ thuật, đưa công nghệ mới, giống cây lâm nghiệp chất lượng cao vào phục vụ sản xuất lâm sản hàng hóa. Với 29 cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp, 6 tháng đầu năm 2023, Sơn Động sản xuất được 5,78 triệu cây giống các loại phục vụ bà con trong và ngoài huyện…

Giờ đây, phong trào trồng cây phân tán, trồng rừng kinh tế trong nhân dân phát triển mạnh mẽ, diện tích rừng trồng tăng nhanh. Hàng năm, diện tích trồng rừng tập trung đạt trên 4.200ha, cây phân tán trên 1,15 triệu cây, khai thác rừng trồng tập trung trên 4.500ha, sản lượng gỗ đạt hơn 500.000m3. Sơn Động dần hình thành vùng nguyên liệu gỗ rừng trồng sản xuất tập trung; diện tích rừng được cấp chứng chỉ FSC đạt 4.683,1 ha.

Kinh tế rừng đã góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của Sơn Động. Năm 2022, tổng giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp trên địa bàn huyện đạt 819 tỷ đồng, tăng 12,2 tỷ đồng (tăng 1,5%) so với năm 2021. Giá trị sản xuất rừng kinh tế đạt bình quân 22,2 triệu đồng/ha/năm. Lâm nghiệp đã trở thành ngành kinh tế quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của huyện Sơn Động.

Thoát nghèo từ trồng rừng

Từ chính sách, cách làm đúng, Sơn Động đã bảo vệ và phát triển bền vững toàn bộ diện tích rừng hiện có; duy trì ổn định tỉ lệ che phủ rừng ở mức 71,8%; phát huy tiềm năng, vai trò và tác dụng của rừng để đóng góp ngày càng quan trọng vào phát triển kinh tế-xã hội. Đặc biệt, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người tham gia vào các hoạt động bảo vệ và phát triển rừng.

Ông Nông Văn Sinh, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Sơn Động, tâm sự, những năm gần đây, người dân trồng rừng đúng mật độ, sử dụng nhiều giống mới chất lượng, chăm sóc, dọn thực bì hàng năm, áp dụng nhiều biện pháp kỹ thuật vào chăm sóc. Đặc biệt là, diện tích rừng FSC, sản lượng, chất lượng được nâng lên, giá bán ổn định hơn. Nhờ trồng rừng sản xuất, tỷ lệ hộ nghèo giảm hàng năm, đời sống nhân dân được nâng lên.

Ông Trịnh Ngọc Thủy, Phó chủ tịch UBND xã Hữu Sản (Sơn Động), cho biết, xã có 2.100ha rừng, trong đó có 400ha rừng tự nhiên, còn lại là rừng sản xuất. Gần 100% hộ dân trong xã tham gia trồng rừng. Thu nhập bình quân từ rừng trồng khoảng 35 triệu đồng/người/năm, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo 5-7%/năm. Kinh tế rừng đã đóng góp rất lớn trong xây dựng nông thôn mới, làm thay đổi bộ mặt nông thôn, nhiều gia đình xây nhà, mua sắm được những đồ dùng sinh hoạt.

Mỗi năm gia đình chị Nông Thị Chinh khai thác 4 ha rừng, trừ chi phí trung bình lãi 70 triệu đồng/ha.

Tâm sự với phóng viên, chị Nông Thị Chinh, ở thôn Sản (xã Hữu Sản) nói, gia đình có 15ha rừng trồng. Trung bình mỗi năm khai thác 4 ha, sản lượng đạt khoảng 150 tấn gỗ dăm/ha. Khi được giá, trừ chi phí, trung bình lãi 70 triệu đồng/ha. Trước đây, gia đình là hộ nghèo, từ khi trồng rừng, cuộc sống đã dần cải thiện, đến năm 2018 thì thoát nghèo. Gia đình vừa xây được căn nhà trị giá gần 1 tỷ đồng.

Anh Hoàng Văn Triều, Trưởng thôn Sản (xã Hữu Sản), cho hay, thôn có 217 hộ tham gia trồng rừng, diện tích 750ha. Cách đây 5 năm, tỷ hộ nghèo chiếm 65%, nay còn 32%. Thu nhập bình quân đầu người tại thôn đạt 38 triệu đồng/năm, trong đó 85% nguồn thu từ trồng rừng. Giờ đây, nhiều gia đình có điều kiện cho con ăn học, có nguồn vốn để phát triển kinh tế, xây dựng nhà ở.

Từ trồng rừng, gia đình anh Nông Văn Chiến, Bí thư Chi bộ thôn Sản (Hữu Sản - Sơn Động) làm được nhà, mua được ôtô tải, máy xúc phục vụ sản xuất.

Triển khai đồng bộ các giải pháp

Tuy đạt nhiều kết quả đáng khích lệ nhưng trong quá trình phát triển rừng ở Sơn Động, vẫn còn một số tồn tại như: nhiều diện tích rừng kém hiệu quả; năng suất, chất lượng rừng tăng nhưng chưa tương xứng với tiềm năng; việc đầu tư thâm canh còn hạn chế; có nhiều cơ sở băm, bóc nhưng cơ bản là chế biến thô, chưa có nhà máy chế biến sâu; tiềm năng  về du lịch sinh thái, dược liệu dưới tán rừng chưa được khai thác hiệu quả.

Ông Triệu Anh Tuấn, Hạt phó Hạt kiểm lâm huyện Sơn Động, cho rằng, cần có những giải pháp phát triển kinh tế rừng gắn với phát triển cây bản địa, cây dược liệu, chăn nuôi gia súc, gia cầm. Mở rộng thị trường tiêu thụ các sản phẩm nông sản, lâm sản phụ, dược liệu. Xây dựng cơ chế hỗ trợ phát triển các mô hình nông - lâm kết hợp làm điểm, từ đó đánh giá hiệu quả để nhân rộng.

Trao đổi với phóng viên, ông Lê Đức Thắng, Phó chủ tịch Thường trực UBND huyên Sơn Động, cho biết, rừng trồng là cây xóa đói, giảm nghèo nhưng chưa phải là cây làm giàu. Để làm giàu, cần đưa giống mới vào sản xuất, đẩy mạnh liên kết để sản xuất rừng bền vững, lâu dài sử dụng thành điện sinh khối, vận động nhân dân kéo dài thời gian trồng, chuyển thành rừng trồng gỗ lớn.

Năm 2025, Sơn Động hướng đến giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp đạt 1.000 tỷ đồng. Để đạt được kết quả này, huyện xác định rõ ranh giới giữa các loại rừng, rà soát, xây dựng phương án bền vững, xây dựng các đề án về thuê rừng và nuôi trồng rừng gắn với bảo vệ phát triển du lịch. Quy hoạch các loại rừng, trên cơ sở đó mời gọi doanh nghiệp đầu tư. Thu hút đầu tư để nâng cao giá trị rừng trồng, tạo công ăn việc làm cho người dân. Đồng thời, các cơ sở cùng địa phương xây dựng rừng đạt chứng chỉ FSC, song song với đó tăng cường bảo vệ rừng, tiến tới năm 2028 bán tín chỉ carbon.

Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Bắc Giang, cần đẩy mạnh phát triển các vùng nguyên liệu tập trung đảm bảo cung cấp nguyên liệu cho các nhà máy, cơ sở chế biến gỗ, ván nhân tạo, bao bì trên địa bàn tỉnh và các vùng lân cận. Xây dựng và phát triển ngành lâm nghiệp sản xuất hàng hóa đa dạng, đáp ứng lâu dài, ổn định nhu cầu gỗ và các loại lâm sản khác. Gắn bảo vệ phát triển rừng với phát triển du lịch, bảo tồn tính đa dạng sinh học, bảo tồn nguồn gen động, thực vật.