Trang trại chăn nuôi hướng tới nông nghiệp tuần hoàn, giảm phát thải

Theo ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, trong nông nghiệp, vị trí ngành Chăn nuôi rất quan trọng, hàng năm đóng góp 25 - 26% vào GDP của ngành Nông nghiệp và là một trong những phân ngành nông nghiệp phát triển nhanh nhất, kể cả trong thời kỳ đại dịch COVID-19. Trong 10 năm qua, duy trì mức tăng trưởng từ 4,5 đến 6%, năm 2022 đạt mức tăng trưởng 5,93%.

Đến nay, Việt Nam trở thành quốc gia có ngành chăn nuôi lợn đứng thứ 5 thế giới về số lượng và đứng thứ 6 về sản lượng thịt. Đã từ lâu, ngành Chăn nuôi được xác định là một ngành chủ lực, cần phải chuyển dịch từ chăn nuôi quy mô nhỏ sang chăn nuôi tập trung, hàng hóa, quy mô lớn. Tuy vậy, mỗi năm ngành Chăn nuôi nước ta thải ra gần 70 triệu tấn chất thải và trên 300 triệu m3 nước thải. Nếu không được kiểm soát tốt, đây sẽ là nguồn phát thải hơn 15 triệu tấn CO2 tương đương hàng năm.

Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT phát biểu tại hội thảo

Chia sẻ về định hướng phát triển xanh trong ngành chăn nuôi, ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết: Sau cam kết tại Hội nghị lần thứ 26 các Bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26), tất cả các Bộ, ngành, trong đó có Bộ NN&PTNT đã triển khai chương trình, kế hoạch rất đồng bộ.

Đối với ngành chăn nuôi, Việt Nam đã có văn bản quy phạm pháp luật rất đầy đủ bao gồm Luật Chăn nuôi và các nghị định, các thông tư. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ký phê duyệt Chiến lược Phát triển chăn nuôi giai đoạn 2022 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Phát triển công nghiệp chuồng trại và xử lý chất thải chăn nuôi là một trong 5 đề án trọng tâm của Chiến lược. Đề án đòi hỏi các địa phương tập trung triển khai thực hiện và mở ra hướng mới cho chăn nuôi phát triển theo hướng kinh tế tuần hoàn đảm bảo phát triển chăn nuôi phát triển hiệu quả, bao gồm vận hành tái sử dụng chất thải chăn nuôi, khắc phục nhanh tình trạng ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi năng lượng xanh, góp phần hình thành nền nông nghiệp phát thải thấp nhằm đạt mục tiêu của Chính phủ trong phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Để hoàn thành mục tiêu trên, ông Nguyễn Trung Thắng, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách TN&MT, cho rằng,  chuyển đổi xanh hiện nay đang là 1 xu hướng không thể đảo ngược. Ngành Chăn nuôi là một trrong các nguồn phát thải khí nhà kính như khí CH4, CO… có tiềm năng gây nóng lên toàn cầu. Trên toàn thế giới, ngành Chăn nuôi đóng góp từ 14-17% phát thải khí nhà kính, ở Việt Nam, lượng phát thải khí nhà kính đóng góp khoảng 19% trong tổng phát thải của ngành Nông nghiệp. Bên cạnh đó còn có những vấn đề về quản lý chất thải của vật nuôi chưa được bền vững.

Theo ông Thắng, để đạt được các mục tiêu đề ra, ông Thắng cho rằng, ngành Chăn nuôi cần có các mô hình, phương thức giám sát việc giảm phát thải khí nhà kính, tiếp cận, áp dụng các nguyên tắc của kinh tế tuần hoàn… từ đó giảm phát thải khí nhà kính, quản lý chất thải theo hướng bền vững.

Ông Mark Tattersall, Phó Đại sứ, Đại sứ quán Australia phát biểu tại hội thảo

Để thúc đẩy phát triển chăn nuôi gắn với bảo vệ môi trường, sử dụng tiết kiệm và hiệu quả tài nguyên, giảm phát thải khí nhà kính, hướng đến nông nghiệp tuần hoàn ở Việt Nam, theo ông Thắng, cần phải thực hiện các giải pháp như: Cần nhìn nhận một cách đầy đủ và hệ thống các nguyên tắc cơ bản của kinh tế tuần hoàn để thiết kế, xây dựng vận hành các hệ thống chăn nuôi theo hướng tuần hoàn; đánh giá mức độ phù hợp với trình độ quản lý, khả năng đầu tư của chủ trang trại, các loại hình chăn nuôi nhằm đảm bảo tính hiệu quả, bền vững; cần có sự tham gia của các bên liên quan: 

Chia sẻ về các thực hành tốt do phía Australia triển khai tại Việt Nam, ông Mark Tattersall, Phó Đại sứ, Đại sứ quán Australia cho biết, trong khuôn khổ Nền tảng Đối tác doanh nghiệp (BPP), Chính phủ Úc cùng với các đối tác đã khuyến khích các giải pháp ở quy mô trang trại về chuyển đổi khí biogas thành điện, tiết kiệm chi phí điện năng, cải thiện chất lượng môi trường cũng như hướng tới nên nông nghiệp tuần hoàn. Đây là một trong những nỗ lực của hai nước triển khai cam kết cắt giảm phát thải khí metan toàn cầu với mục tiêu giảm ít nhất 30% đến năm 2030 so với mức năm 2020.

Trong khuôn khổ hội thảo, các đại diện từ Bộ NN&PTNT, Bộ TN&MT, Sở TN&MT cũng đã trình bày và thảo luận cùng các đại biểu về thực trạng chính sách, pháp luật về: Quản lý môi trường chăn nuôi quy mô trang trại cũng như định hướng và quy định pháp luật về giảm phát thải khí nhà kính; Các vướng mắc, bất cập trong triển khai các quy định tại phương và các cơ sở chăn nuôi quy mô trang trại cũng đã được trao đổi; Các giải pháp công nghệ xử lý nước thải, chất thải rắn, khí biogas; Kinh nghiệm về các mô hình phân bón hữu cơ và mô hình trang trại tuần hoàn.