Bơ rải vụ kéo dài mùa vụ và cho giá trị kinh tế cao

Trồng bơ rải vụ vừa giảm áp lực mùa vụ vừa mang lại lợi nhuận cao.

Các dòng bơ rải vụ CĐD-BO-41.01, CĐD-BO-41.04 và CĐD-BO-41.05 do anh Huỳnh Ngọc Tư (thôn 10, xã Ea Ktuar, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk) nghiên cứu, tuyển chọn, đã được Sở Nông nghiệp và PTNT, Hội đồng khoa học tỉnh Đắk Lắk công nhận là cây bơ đầu dòng trái vụ (theo Quyết định số 814/QĐ-SNNPTNT, ngày 29/12/2009 về kết quả bình tuyển các giống bơ).

Đây là giống được công nhận chính quy, thế hệ cây ghép hiện đang khẳng định được ưu thế nổi trội về mùa vụ và chất lượng tại một số vườn ở Tây Nguyên, hoàn toàn phù hợp với tiêu chí xuất khẩu và rất ít trùng với nhiều giống bơ khác đang thu hoạch. Các giống bơ này có đặc điểm khác biệt, đó là thời điểm thu hoạch sau khi kết thúc bơ Booth muộn, thu vào tháng 11-12 và đợt sau vào tháng 2-3, giúp né được vụ chính và vụ bơ Booth đang tăng, khả năng đậu quả khá tốt, do thu 2 vụ nên năng suất đạt cao. Là dạng bơ sáp, vỏ dày, thịt vàng, dẻo, độ béo khá, không lỏng hạt khi chín. Dạng quả bầu ô van, chín xanh sau khi hái 6-8 ngày, dễ vận chuyển xa.

Những ưu điểm trên được chứng minh tại vườn bơ rải vụ của anh Nguyễn Văn Hiệp (buôn Krông B, xã Ea Tur, TP.Buôn Ma Thuột). Năm 2011, anh Hiệp đầu tư trồng 120 cây trên diện tích 8 sào với 3 dòng bơ rải vụ và bơ sớm là CĐD-BO-41.01, CĐD-BO-41.04, CĐD-BO-41.05. Đến nay, đã có trên 90% số cây ra quả và cho thu hoạch, năng suất bình quân đạt 1 tạ/cây/vụ. Niên vụ bơ 2015-2016, gia đình anh Hiệp thu về hơn 1 tấn bơ, với giá bán trung bình 40.000 đồng/kg,  trừ chi phí, anh thu về gần 400 triệu đồng.

Anh Hiệp chia sẻ: “Đây là nhóm bơ sáp, hình dạng quả bầu hay bầu thuôn, trọng lượng từ 400-450g/quả, màu thịt quả từ vàng đến vàng đậm. Điều quan trọng, đây là giống bơ không trùng mùa vụ với giống bơ chính vụ, bơ muộn, bơ Booth nên giá bán khá cao, tạo nên mùa bơ quanh năm ở Tây Nguyên, giúp người trồng bơ luôn yên tâm về đầu ra của sản phẩm”.

Nhận thấy ở Tây Nguyên cây bơ chính vụ, bơ sớm, rồi đến bơ muộn như Booth hiện chiếm thị phần lớn nhưng giá bán lại “rẻ như bèo”, trong khi đó, trồng bơ rải vụ đơn giản, đầu tư ít, cho thu ổn định, giá bán cao, chị Lê Thị Vân (xã Ea Kpam, huyện Cư M’gar,  Đắk Lắk) đầu tư trồng 3 dòng bơ rải vụ, hiện đang cho thu hoạch ở năm thứ 6. Nhờ vậy, chị có bơ thu hoạch quanh năm, trong khi dòng bơ rải vụ/tứ quý đã và đang thu hoạch với giá bán tại vườn 40.000 - 45.000 đồng/kg (thời điểm sau Tết Nguyên đán) thì những dòng bơ muộn đang nở hoa và bắt đầu điểm trái. Chị Vân ước tính, với lượng trái và hoa như thế, thu nhập từ bơ có thể đạt hơn 100 triệu đồng trong năm nay và hơn 150 triệu đồng/5.000m2 vào năm thứ 8, các năm sau năng suất sẽ tiếp tục tăng cao và ổn định sau năm thứ 10. “Bơ rải vụ bán dễ lắm, nhiều thời điểm không có mà bán, riêng thời gian trước và sau Tết, giá bơ lên tới 50.000 - 60.000 đồng/kg, trong khi trước đó bơ chính vụ chỉ được 8.000 - 9.000 đồng/kg, may mắn lắm thì được 15.000 đồng/kg. Những năm tiếp theo, khi sản lượng vườn bơ ổn định hơn, chắc chắn thu nhập sẽ cải thiện đáng kể”, chị Vân cho biết thêm.

Chia sẻ về những dòng bơ rải vụ của mình, anh Huỳnh Ngọc Tư cho biết: Hiện nay, ở Tây Nguyên, gần như bơ quả có quanh năm. Ngoài bơ chính vụ, bơ sớm, bơ muộn, còn có dòng bơ “nhập ngoại” như bơ Booth, rồi các dòng bơ rải vụ. Cây bơ hiện được bà con trồng xen canh trong rẫy càphê. Theo tính toán, nếu chỉ tính riêng 185 cây bơ rải vụ 8- 9 năm tuổi có năng suất 110 - 140kg/cây, giá bán trung bình 20.000 đồng/kg thì thu nhập đạt 407 triệu đồng/ha (chưa tính càphê). Các năm sau, năng suất tiếp tục tăng, khác biệt rất lớn so với giống ghép chính vụ hay bơ trồng từ hạt. Ngoài ra, bơ rải vụ cho nguồn thu nhập ở nhiều thời điểm không trùng với càphê, do vậy, bà con có vốn để đầu tư, giảm thiểu vay càphê non (giá thấp).

Thiết nghĩ, trong điều kiện diện tích tích bơ đang tăng nhanh tại Tây Nguyên, đặc biệt là bơ Booth muộn và giống trôi nổi chính vụ thì các giống bơ rải vụ được coi là lựa chọn hợp lý, giúp kéo dài mùa vụ, đảm bảo an toàn cho sản xuất.

Bá Thăng