Khó khăn bao trùm ngành thủy sản: Giảm cả lượng và giá trị

Thông tin này vừa được công bố tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2020 của Tổng cục Thủy sản diễn ra sáng nay (14/7), tại Hà Nội.

Kim ngạch xuất khẩu đạt 3,56 tỷ USD

Phát biểu tại Hội nghị ông Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản phân tích tình hình thời tiết trong 6 tháng đầu năm 2020 tương đối thuận lợi cho nuôi trồng và khai thác thủy sản.

Ngành thủy sản tiếp tục nhận được sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt, có hiệu quả của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đồng chí Bộ trưởng, đồng chí Thứ trưởng phụ trách ngành, các địa phương và sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp, sự nỗ lực, cố gắng của các doanh nghiệp và bà con ngư dân.

Tuy nhiên, dịch covid-19 đã ảnh hưởng, tác động không nhỏ đến tình hình sản xuất và phát triển thủy sản, đặc biệt hoạt động xuất khẩu thủy sản do nhu cầu tiêu thụ thủy sản tại các thị truờng giảm mạnh.

Tình hình hạn hán, xâm nhập mặn tại đồng bằng sông Cửu Long diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến nuôi trồng thủy sản.

Đặc biệt, Ủy ban châu Âu tiếp tục giữ cảnh báo “thẻ vàng” đối với thủy sản khai thác của Việt Nam.

Theo đó, giá trị kim ngạch xuất khẩu thủy sản 6 tháng đầu năm ước đạt 3,56 tỷ USD, bằng 91,4% cùng kỳ và đạt 35,6% kế hoạch.

Ước 6 tháng đầu năm, giá trị sản xuất tăng 2,79%, tổng sản lượng ước đạt 3,86 triệu tấn (tăng 1,6% so với cùng kỳ năm 2019), trong đó: sản lượng khai thác 1,88 triệu tấn (tăng 1,4%), sản lượng nuôi trồng thủy sản 1,97 triệu tấn (tăng 1,8%).

“So với chỉ tiêu kế hoạch 6 tháng đầu năm 2020: tổng sản lượng đạt 99,1%, trong đó sản lượng khai thác đạt 99,3%, sản lượng nuôi đạt 98,9%.

So với chỉ tiêu kế hoạch cả năm 2020: Tổng sản lượng thủy sản đạt 45,1% (cùng kỳ 6 tháng 2019 đạt 47,0%); trong đó sản lượng khai thác đạt 48,4% (cùng kỳ đạt 50,4%), sản lượng nuôi trồng đạt 42,4% (cùng kỳ đạt 44,8%)”, Tổng Cục trưởng Trần Đình Luân cho hay.

Ngành tôm và cá tra đều gặp khó

Mặc dù, có sự chỉ đạo đôn đốc kịp thời song do ảnh hưởng của thời tiết và dịch bệnh Covid-19, nhiều cơ sở tôm giống đã giảm 50% công suất, một số cơ sở đã tạm dừng hoạt động, cho công nhân tạm nghỉ việc do không tiêu thụ được tôm giống. Tuy nhiên, từ cuối tháng 4, tình hình thời tiết thuận lợi, nhu cầu tôm giống tăng nên các cơ sở đẩy nhanh sản xuất. Sản lượng tôm giống 6 tháng ước đạt 50,3 tỷ con. Trong đó: tôm thẻ chân trắng là 37,7 tỷ con; tôm sú 12,6 tỷ con (bằng 85,9% so với cùng kỳ).

Diện tích tôm thả nuôi đến hết tháng 6 ước đạt 612 nghìn ha (bằng 98,9% so với cùng kỳ và đạt 84% so với kế hoạch năm 2020), trong đó tôm sú là 575 nghìn ha (bằng 98,5% so với cùng kỳ), tôm chân trắng là 37,5 nghìn ha (tăng 5,5% cùng kỳ).

Sản lượng tôm nuôi thương phẩm ước đạt 319.2 nghìn tấn (tăng 4,5% so với cùng kỳ, ước đạt 42,4% kế hoạch). Trong đó sản lượng tôm sú đạt 118,7 nghìn tấn, tăng 1,1%; tôm thẻ chân trắng đạt 200,5 nghìn tấn, tăng 6,6% so với cùng kỳ năm 2019.

Theo thống kê của Tổng cục Thủy sản, trong tháng 6, giá tôm chân trắng loại 100 con/kg giá 95.000 - 100.000 đồng, tăng 15.000 - 20.000 đồng/kg so với cách đây 3 tháng. Tôm sú cỡ 30 con/kg giá 200.000 - 230.000 đồng, tăng 30.000 - 40.000 đồng/kg.

Trong khi đó, đối với ngành cá tra, các tháng đầu năm 2020, hoạt động sản xuất, chế biến, xuất khẩu cá tra có xu hướng giảm sút do tác động kép của đại dịch cúm Covid-19 và xâm nhập mặn kéo dài. Trong khi đó, sản lượng cá tra năm 2019 đạt mức 1,72 triệu tấn dẫn đến nguồn cung dư thừa, tiêu thụ sản phẩm khó khăn. Sự phụ thuộc vào xuất khẩu đã khiến ngành hàng gặp nhiều khó khăn khi các đơn hàng bị đối tác hủy hoặc hoãn giao hàng do lệnh giãn cách xã hội ở hầu hết các quốc gia nhập khẩu.

Sản xuất giống cá tra 6 tháng đầu năm 2020 tại các địa phương vùng ĐBSCL ổn định. Toàn vùng ĐBSCL có khoảng hơn 200 cơ sở sản xuất giống cá tra (cơ sở có nuôi giữ đàn cá tra bố mẹ), gần 3.000 ha ương dưỡng cá tra giống; sản xuất được khoảng 0,9 tỷ cá tra giống (bằng 100% so với cùng kỳ năm 2019); đã thay thế 45.000 con cá bố mẹ chọn giống, do đó chất lượng con giống cá tra đã từng bước được cải thiện.

Diện tích thả nuôi ước tính đến hết tháng 6/2020 là 4.530 ha (bằng 95,7% so với cùng kỳ 2019). Diện tích thu hoạch là 1.536 ha (bằng 78% so với cùng kỳ 2019).

Sản lượng cá tra đến hết tháng 6/2020 ước đạt 587,3 nghìn tấn, bằng 86,5% so với cùng kỳ, đạt 36% kế hoạch năm 2020.

Giá cá tra nguyên liệu tại ĐBSCL liên tục đứng ở mức thấp, dao động trong khoảng 18.000 – 19.000 đồng/kg đối với loại 700-800 g/con, trong khi giá thành sản xuất từ 21.000 - 22.000 đồng/kg, giảm 40% so với cùng thời điểm năm 2019.

Nỗ lực đạt kim ngạch XK 10 tỷ USD

Nhìn lại "bức tranh" toàn ngành thủy sản nửa đầu năm, người đứng đầu Tổng cục Thủy sản cho rằng, mặt được là toàn ngành đã kịp thời điều chỉnh mùa vụ nuôi trồng thủy sản; chỉ đạo các địa phương tăng cường kiểm soát tàu cá tại cảng, đảm bảo công tác phòng chống dịch nhưng không ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất khai thác, không phát sinh việc tàu cá nằm bờ trong thời gian dịch bệnh.

Ông Trần Đình Luân cũng thừa nhận, tình trạng thiếu lao động trong nuôi trồng, khai thác thủy sản cả về số lượng và chất lượng, nhất là các lao động lành nghề, làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất thủy sản.

Ngoài ra, việc ứng dụng tiến bộ công nghệ, kỹ thuật vào lĩnh vực khai thác thuỷ sản, nhất là ứng dụng vào công tác bảo quản sản phẩm, giảm tổn thất sau thu hoạch đã từng bước cải thiện  song còn chậm, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển.

Tổng cục Thủy sản nhận định, 6 tháng cuối năm nguồn lợi hải sản suy giảm cả về số lượng, chất lượng; dịch bệnh Covid-19 vẫn đang diễn biến khó lường; tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn tiếp tục làm ảnh hưởng đến việc nuôi trồng thủy sản tại một số khu vực.

Bên cạnh đó, tình hình an ninh trật tự trên biển diễn biễn phức tạp, khó lường, các nước trong khu vực tăng cường kiểm soát hoạt động khai thác trên biển, ngư trường khai thác hải sản của ngư dân ta bị thu hẹp đáng kể.

Tổng cục Thủy sản phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch cả năm 2020 được giao gồm: Tổng sản lượng thủy sản đạt 8.565,6 triệu tấn (trong đó sản lượng khai thác là 3,9 triệu tấn và sản lượng nuôi trồng là 4,66 triệu tấn); kim ngạch xuất khẩu đạt 10 tỷ USD.