Triển khai Nghị định thư về xuất khẩu gạo qua Trung Quốc

Ngày 07/6, tại TP. HCM, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) đã họp với Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA) để triển khai Nghị định thư (NĐT) sửa đổi về xuất khẩu gạo và cám gạo sang thị trường TQ. Có nhiều điểm mới trong NĐT lần này, đại diện các DN tham dự cho rằng, các điều khoản mới đều có lợi cho các DN xuất khẩu và các nhà quản lý của VN.

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam, điểm mới trong NĐT đó là việc kiểm dịch sẽ do các DN, cơ quan của VN thực hiện. Trước đây là do Tổng cục giám sát chất lượng, kiểm nghiệm và kiểm dịch Trung Quốc (ADSIQ) thực hiện. Bộ NN&PTNT phải đề xuất danh sách các DN xuất khẩu gạo đi TQ. Danh sách DN chính thức xuất khẩu gạo sẽ được đăng tải trên các tranh web của ADSIQ và Bộ NN&PTNT. Ngoài ra, trước khi gạo được xuất khẩu, phía TQ sẽ tiến hành tiền kiểm tra các vùng trồng lúa, kiểm tra các kho của DN để đảm bảo gạo đảm bảo an toàn. 

Về xuất khẩu cám gạo, Cục Bảo vệ thực vật cho biết, về mặt kiểm dịch thực vật, VN phải đảm bảo không có 9 loại sâu bệnh phía TQ quan tâm. Về ATVSTP, danh sách các kim loại nặng, các độc tố vi sinh… đều không có hoặc nếu có phải dưới ngưỡng cho phép. Trước yêu cầu của các DN VN, đại diện cơ quan 2 nước đã ký kết NĐT về xuất khẩu gạo và cám gạo, điều này sẽ nâng cao thêm giá trị lúa gạo VN.

Ông Huỳnh Minh Huệ, Tổng thư ký VFA cho biết, giá gạo xuất khẩu của VN trong 4 tháng đầu năm cao hơn các nguồn cung khác tuy nhiên trong tháng 5 đã giảm xuống ở mức 370 - 373 USD/tấn (loại 5% tấm) vào cuối tháng 5. Nguyên nhân là do không có đầu ra mới.

Theo ông Huệ, tình hình kinh doanh năm nay cũng có nhiều diễn biến bất thường. Cụ thể như trong quý 1, VN xuất khẩu được 1,5 triệu tấn, cao hơn cùng kỳ năm 2015 khoảng 600.000 tấn.

Thông thường nhiều năm, trong quý 1 xuất khẩu gạo rất thấp nhưng năm nay tăng mạnh là do hợp đồng từ năm trước chuyển sang. Bắt đầu từ tháng 4, sản lượng gạo xuất khẩu giảm dần từ 430.000 tấn xuống còn 400.000 tấn trong tháng 5. Từ đầu năm đến nay VN cũng không ký được hợp đồng tập trung nào, chính vì vậy, dự kiến trong quý 2, cả nước chỉ xuất khẩu được khoảng 1,3 triệu tấn, giảm khoảng 500.000 tấn so với kế hoạch ban đầu.

Thứ trưởng Nam cũng đề nghị các DN cần thực hiện tốt các qui định trong NĐT để từ đó làm cơ sở cho các thị trường khác, đồng thời yêu cầu VFA khẩn trương triển khai đề án xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam để từ đó nâng cao giá trị thương hiệu gạo Việt trên thị trường quốc tế.

Quang Minh