80.000 tấn gạo miễn thuế sẽ “bước chân” vào thị trường EU mỗi năm

Theo Ủy ban châu Âu (EC), khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực, mỗi năm Việt Nam sẽ có khoảng 80.000 tấn gạo được xuất sang EU, bao gồm 20.000 tấn gạo chưa xay xát, gạo xay xát và gạo thơm là 30.000 tấn.

Thông thường, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ được các cơ quan chức năng trong nước phân bổ lượng hạn ngạch này để xuất khẩu, hưởng thuế ưu đãi vào thị trường EU, nhưng với 80.000 tấn gạo theo EVFTA, quy trình để cấp phát hạn ngạch sẽ theo một cách khác.

EVFTA cam kết, mỗi năm sẽ có 80.000 tấn gạo được xuất sang EU. (Ảnh minh họa: KT)

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), về thực thi hạn ngạch xuất khẩu 80.000 tấn gạo này, Việt Nam không phân bổ hạn ngạch gạo mà EU sẽ phân bổ trực tiếp cho các doanh nghiệp nhập khẩu phía họ. Những doanh nghiệp trong nước có đủ điều kiện xuất khẩu gạo sang EU cần liên hệ với doanh nghiệp EU được nhập khẩu gạo có hạn ngạch để giao dịch, chào bán, nhằm tận dụng hết số hạn ngạch gạo trên.

Bộ Công Thương lưu ý, EC quy định các lô hàng gạo thơm khi xuất khẩu vào thị trường EU, để được hưởng thuế suất 0% theo hạn ngạch phải có giấy chứng nhận đúng chủng loại được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam. Quy định xác nhận chủng loại gạo chỉ áp dụng với hạn ngạch miễn thuế, chứ không phải tất cả gạo của Việt Nam xuất khẩu sang EU.

Đối với các doanh nghiệp xuất khẩu gạo sang EU không có nhu cầu tham gia trong hạn ngạch miễn giảm thuế quan thì không cần có chứng nhận này và sẽ phải chịu mức thuế theo quy định.

Để đáp ứng yêu cầu của EC đối với xuất khẩu gạo, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang gấp rút hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành nghị định về các thủ tục hành chính cho xuất khẩu gạo sang EU được hưởng hạn ngạch thuế quan.

Hiện, lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam sang EU vẫn ở mức thấp. Năm 2019, lượng xuất khẩu gạo Việt Nam sang EU chỉ đạt khoảng 20.000 tấn, trong khi mức tiêu thụ trung bình của EU là 2,5 triệu tấn/năm. Nguyên nhân là do trước đó Việt Nam chưa được EU dành hạn ngạch thuế quan nên khó cạnh tranh với gạo của các nước khác được phân bổ hạn ngạch thuế quan hoặc được miễn thuế và không bị áp dụng hạn ngạch.

Hiệp định EVFTA đã giúp Việt Nam dành được lượng hạn ngạch thuế quan 80.000 tấn mỗi năm, lượng gạo trong phạm vi này được hưởng thuế suất 0%, tức là dỡ bỏ hoàn toàn thuế quan.