Lan tỏa chính sách BHTG tới công chúng khu vực nông thôn

Ngành ngân hàng đang quyết liệt thực hiện Đề án Tái cơ cấu các tổ chức tín dụng (TCTD) với mục tiêu trọng tâm là xử lý căn bản, triệt để nợ xấu và các TCTD yếu kém, trong đó có hệ thống Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) tập trung chủ yếu ở khu vực nông thôn, do đó công tác tuyên truyền chính sách BHTG tới công chúng tại khu vực này càng trở nên cấp thiết. 

Khu vực nông thôn với các đặc điểm đặc trưng riêng biệt về điều kiện kinh tế, địa lý, hạ tầng cơ sở, đặc điểm truyền thống xã hội, trình độ văn hóa, nhận thức, cũng như sự phát triển của công nghệ hiện đại đòi hỏi BHTGVN phải đặt ra nhiều giải pháp cụ thể để triển khai tuyên truyền, phổ biến chính sách BHTG.

Thực trạng công tác thông tin tuyên truyền chính sách BHTG tới công chúng ở nông thôn

Từ khi có Luật BHTG vào năm 2012, BHTGVN đã từng bước hoạch định mục tiêu tuyên truyền từng thời kỳ, phân nhóm đối tượng công chúng mục tiêu và lựa chọn các hình thức tuyên truyền phù hợp với từng nhóm đối tượng công chúng mục tiêu đó. Đặc biệt trong giai đoạn này, BHTGVN xác định mục tiêu hướng tới đối tượng công chúng ở địa phương, trong đó trọng tâm là người gửi tiền ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, người gửi tiền ít có điều kiện tiếp cận với thông tin về tài chính - ngân hàng và BHTG.

Để thực hiện mục tiêu nói trên, BHTGVN đã dần đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, phổ biến chính sách BHTG tới đối tượng công chúng mục tiêu tại khu vực nông thôn, trong đó có thể kể đến một số hình thức nổi bật như sau:

Website là một kênh thông tin cập nhật giúp người gửi tiền tìm hiểu những kiến thức cơ bản cần thiết về BHTG nói riêng, tài chính – ngân hàng nói chung, phục vụ nhu cầu tra cứu thông tin của người gửi tiền; duy trì sự tương tác với bạn đọc. Đặc biệt hơn, trong năm 2019, BHTGVN đã hoàn thành biên soạn và đăng tải trên website cuốn Cẩm nang BHTG dành cho người gửi tiền, cung cấp tới công chúng nguồn kiến thức, thông tin cơ bản, đầy đủ và chính thống về BHTG và các vấn đề liên quan cần thiết đối với người gửi tiền; góp phần đa dạng hóa các sản phẩm tuyên truyền, dễ dàng tiếp cận và nâng cao nhận thức của công chúng về BHTG.

BHTGVN cũng đẩy mạnh tuyên truyền trên các báo, đài, tạp chí, ấn phẩm có lượng độc giả lớn, đặc biệt là các báo hướng tới đối tượng người lao động, người làm nông nghiệp.

Tuyên truyền trên hệ thống bưu điện là hình thức tuyên truyền được BHTGVN thực hiện từ năm 2017 với ưu điểm tận dụng mạng lưới bưu điện bao phủ rộng, vươn xa nhằm đưa thông tin tới các địa bàn khó tiếp cận. Tính đến hết năm 2018, BHTGVN đã triển khai tuyên truyền thông qua poster, standee tại 15 tỉnh thành, với tổng cộng 191 điểm bưu điện huyện, thị và 1.971 điểm bưu điện văn hóa xã. 

Thông qua các Chi nhánh, BHTGVN tuyên truyền trực tiếp tới người gửi tiền là thành viên các QTDND, giới thiệu chính sách, phát tờ rơi, tuyên truyền thông qua các vật phẩm mang nội dung chính sách. Ngoài ra, BHTGVN phối hợp với nhiều trường đại học, học viện trên cả nước tổ chức các cuộc thi, sự kiện tuyên truyền sách sách BHTG, thu hút sự tham gia chủ động của sinh viên – đối tượng người gửi tiền tiềm năng.

Nhìn chung, hoạt động tuyên truyền, phổ biến chính sách BHTG đã góp phần  truyền tải thông điệp về BHTG tới công chúng nói chung, người gửi tiền tại khu vực nông thôn nói riêng.

Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tuyên truyền chính sách BHTG tới công chúng tại nông thôn

Thứ nhất, cần xây dựng được Chiến lược truyền thông của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam trên cơ sở Chiến lược phát triển ngành ngân hàng và Chiến lược phát triển BHTGVN đến năm 2025, tầm nhìn 2030. Trong đó, Chiến lược truyền thông sẽ xác định công chúng tại khu vực nông thôn là một trong những đối tượng trọng tâm tuyên truyền, xác định các mục tiêu, giải pháp, công cụ truyền thông cụ thể để đưa chính sách BHTG lan tỏa tới các đối tượng này.

Thứ hai, triển khai đồng bộ nhóm các giải pháp về nội dung, hình thức, quy trình, đánh giá hiệu quả công tác tuyên truyền tới công chúng tại nông thôn. 

Cụ thể, nội dung thông tin tuyên truyền chính sách BHTG tập trung vào phạm vi tiền gửi được bảo hiểm; Tổ chức tham gia BHTG; Hạn mức trả tiền bảo hiểm; Chi trả tiền bảo hiểm cho người gửi tiền; Tổ chức bảo hiểm tiền gửi và các thông tin về hoạt động ngân hàng, giao dịch tiền gửi an toàn người gửi tiền nên biết.

Về hình thức, cần phối hợp chặt chẽ giữa nhiều hình thức tuyên truyền khác nhau, như tổ chức sự kiện tuyên truyền; tuyên truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng (loa truyền thanh xã, đài phát thanh huyện); tuyên truyền qua tài liệu phát gián tiếp qua các tổ chức đoàn thể địa phương; tham gia tuyên truyền lồng ghép tại các sự kiện của chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội địa phương; tuyên truyền tĩnh thông qua biển bảng, poster và tuyên truyền thông qua tuyên truyền viên. Đồng thời, BHTGVN cần nghiên cứu, từng bước ứng dụng các tiến bộ về khoa học – công nghệ để tuyên truyền chính sách BHTG tại những các địa bàn rộng, khu vực khó có điều kiện tiếp cận trực tiếp.

Các công cụ truyền thông phục vụ tuyên truyền tới công chúng tại khu vực nông thôn cần được thiết kế đơn giản, dễ hiểu, chứa đựng các thông tin cơ bản, đồng thời nêu phương thức để người gửi tiền có thể nêu thắc mắc, phản hồi hoặc tìm hiểu thêm thông tin.  Bài viết đề xuất xây dựng bộ công cụ sử dụng trong các sự kiện tuyên truyền, bao gồm: (i) bản trình chiếu (slide) với các nội dung cơ bản về chính sách BHTG cần được truyền tải tới đối tượng công chúng; (ii) thuyết minh, làm rõ đối với một số vấn đề phức tạp mà công chúng có thể sẽ quan tâm hoặc thắc mắc (phí BHTG, hạn mức BHTG…); (iii) nội dung trọng tâm cần được nhắc lại được thể hiện một cách mềm dẻo dưới dạng đồ họa, phóng sự, tiểu phẩm ngắn… nhằm tạo dấu ấn đối với công chúng tham gia tuyên truyền.

Đề xuất xây dựng quy trình tuyên truyền, phổ biến chính sách BHTG tới công chúng tại nông thôn qua 8 bước cụ thể do Phòng Thông tin tuyên truyền ở Trụ sở chính hoặc Chi nhánh BHTG khu vực thực hiện, đó là: xác định mục tiêu truyền thông, khảo sát địa bàn và đối tượng truyền thông, lựa chọn kênh truyền thông và xây dựng thông điệp truyền thông, xây dựng kịch bản chi tiết, tổ chức thực hiện, tiếp nhận phản hồi, đánh giá kết quả, đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng của các sự kiện tuyên truyền, phổ biến chính sách BHTG tiếp theo.

Việc đánh giá hiệu quả tuyên truyền tại khu vực nông thôn cần được thực hiện định kỳ như một thành phần trong chương trình đánh giá tổng thể về nhận thức công chúng của tổ chức BHTG và  đánh giá trong/sau khi thực hiện chương trình truyền thông nhằm xác định được ưu điểm và hạn chế.

Thứ ba, cần tăng cường phối hợp với các bên có liên quan trong việc tuyên truyền chính sách BHTG như NHNN và NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố với tư cách cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực ngân hàng; Chính quyền địa phương với tư cách cơ quan thực hiện quản lý nhà nước tại địa phương; Các tổ chức tham gia BHTG với tư cách một đối tượng của chính sách BHTG, đồng thời là đối tượng được hưởng lợi trong quá trình truyền thông chính sách BHTG; BHTGVN với tư cách nguồn phát, là đơn vị thực hiện truyền thông chính sách BHTG, đồng thời là cơ quan trực tiếp triển khai chính sách BHTG; Công chúng và các bên có liên quan khác.

Thứ tư, xây dựng kế hoạch tuyên truyền, phổ biến chính sách đến đối tượng người dân tộc thiểu số tại vùng sâu, vùng xa thông qua các bước như: Khảo sát về tình hình tiếp cận tài chính, tiền gửi của nhóm đối tượng người dân tộc thiểu số tại các địa phương, từ đó phân tích, đánh giá nhu cầu và khả năng tiếp nhận truyền thông chính sách BHTG; Nghiên cứu biên soạn, phát hành tài liệu về chính sách BHTG bằng tiếng dân tộc; Tuyên truyền tới nhóm công chúng “hạt nhân” như: già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng người dân tộc thiểu số; và phối hợp với các bên có liên quan như Bộ đội Biên phòng, Công an, Trường học tại các địa phương để lồng ghép tuyên truyền tại các khu vực vùng biên giới, khu vực khó tiếp cận về mặt địa lý. 

Thứ năm, cần nâng cao năng lực truyền thông chính sách cho BHTGVN: Về nhân lực, cần bổ sung đội ngũ nhân sự phù hợp với quy mô và yêu cầu công việc, đặc biệt là nhân sự có chuyên môn cao; tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, nghiệp vụ, kỹ năng báo chí, truyền thông, kinh nghiệm truyền thông về chính sách, xử lý thông tin cho đội ngũ cán bộ truyền thông. BHTGVN cũng cần định kỳ tổ chức diễn tập ứng phó với các kịch bản diễn biến bất thường như: truyền thông khi phát sinh nghĩa vụ chi trả; khi xảy ra khủng hoảng tổ chức tín dụng ở quy mô nhỏ và khi có tác động dây chuyền; ứng phó khủng hoảng truyền thông của tổ chức. Ngoài ra, cần định kỳ đánh giá lại về cơ sở vật chất, kỹ thuật, qua đó nâng cấp, đổi mới phương tiện nghiệp vụ, máy móc (như máy ảnh, máy tính, máy chủ website…) cũng như khả năng ứng dụng các công nghệ mới (công nghệ theo dõi, quản lý thông tin trên mạng xã hội, thu thập thông tin báo chí…) vào hoạt động thông tin tuyên truyền.