Vai trò của BHTGVN trong việc nâng cao hiểu biết tài chính cho người dân

Nâng cao nhận thức công chúng về chính sách BHTG chính là nâng cao hiểu biết tài chính của người gửi tiền từ đó thúc đẩy phổ cập tài chính của quốc gia.

Giáo dục tài chính và vai trò của BHTGVN

Giáo dục tài chính được coi là phương thức bảo vệ người tiêu dùng hiệu quả và là công cụ trợ lực hữu hiệu cho các chính sách điều hành, gián tiếp hỗ trợ thực hiện các mục tiêu quốc gia như thúc đẩy luân chuyển dòng vốn đầu tư và tiết kiệm trong xã hội, tăng tính minh bạch và cạnh tranh lành mạnh cho thị trường tài chính, hướng tới phát triển bền vững, nhất quán.

Tại Việt Nam, giáo dục tài chính còn khá mới, nhiều người dân còn chưa nhận thức rõ sự cần thiết của hiểu biết tài chính nói riêng và giáo dục tài chính nói chung đối với đời sống bản thân, nền kinh tế và tài chính toàn diện.

Theo Báo cáo đánh giá về môi trường kinh doanh của Ngân hàng Thế giới năm 2020 mới được công bố, chỉ số tiếp cận tín dụng của Việt Nam cải thiện đáng kể, tăng 7 bậc so với năm 2019 và nằm trong nhóm 25 quốc gia có điểm cao nhất. Báo cáo cũng đưa ra đánh giá Việt Nam tiếp tục cải thiện độ phủ thông tin tín dụng công đạt 59,4%/dân số trưởng thành (tăng 4,6% so với năm 2019). Để đạt được thành công như trên, những năm qua, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan trong đó có Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) đã phối hợpchặt chẽ, từng bước khẳng định vai trò của mình trong việc triển khai các hoạt động phổ cập tài chính để nâng cao nhận thức của người dân về lĩnh vực tài chính – ngân hàng nói chung, chính sách BHTG nói riêng với mục tiêu hàng đầu là nâng cao niềm tin công chúng, phủ sóng chính sách quốc gia.

Có thể nói, giáo dục, truyên truyền về chính sách BHTG là một cấu phần quan trọng của giáo dục tài chính, một bộ phận không thể thiếu trong khuôn khổ bảo vệ khách hàng. BHTG có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người gửi tiền và đảm bảo sự phát triển an toàn của hệ thống ngân hàng, ổn định an ninh chính trị và đời sống xã hội. BHTG là cam kết công khai của tổ chức BHTG đối với tổ chức tham gia BHTG và người gửi tiền về việc tổ chức BHTG sẽ chi trả tiền gửi được bảo hiểm cộng với tiền lãi nhập gốc cho người gửi tiền khi tổ chức tham gia BHTG bị chấm dứt hoạt động và mất khả năng thanh toán cho người gửi tiền. Ngoài ra, BHTG cũng là một tổ chức quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của phổ cập tài chính thông qua các phương tiện giáo dục tài chính cho người gửi tiền. Trên thực tế, hệ thống bảo hiểm tiền gửi của nhiều quốc gia có mục tiêu chính sách trong việc thúc đẩy phổ cập tài chính, cung cấp các kiến thức tối thiểu về tài chính ngân hàng cho người gửi tiền nhỏ và đảm bảo rằng họ có thể sử dụng được các dịch vụ tài chính chính thức. Cùng với đó, việc thông tin không rõ ràng, minh bạch trong trường hợp xảy ra đổ vỡ hoặc có nguy cơ khủng hoảng hệ thống có thể khiến công chúng nhầm lẫn, mơ hồ, dễ bị xao động bởi những thông tin tiêu cực, dẫn đến hành vi rút tiền hàng loạt, gây rối loạn thị trường. Do đó, BHTGVN luôn đảm bảo rằng thông tin về các vấn đề cơ bản như hạn mức, quỹ BHTG, quy trình chi trả, lợi ích và hạn chế của hệ thống BHTG, mức độ an toàn và rủi ro của các tổ chức tham gia BHTG, quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền được công bố công khai, rộng rãi.

BHTGVN và giáo dục tài chính cho người gửi tiền

Trong suốt gần 20 năm hoạt động và trưởng thành, BHTGVN đang dần đa dạng hóa các hoạt động tuyên truyền, giáo dục tài chính nói chung, chính sách BHTG nói riêng tới công chúng, các nội dung được truyền tải đến người gửi tiền một cách linh hoạt, lựa chọn phương pháp truyền thông tương ứng với từng đối tượng công chúng mục tiêu. Đơn cử như, đẩy mạnh truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng có độ lan tỏa cao, BHTGVN đã phối hợp với các báo điện tử, báo in, tuyên truyền trên đài phát thanh, phát sóng trên truyền hình. Tiếp cận tới đông đảo người gửi tiền thông qua các sự kiện phổ cập kiến thức tài chính được tổ chức trên nhiều địa bàn trong cả nước, với sự tham gia của các tổ chức tham gia BHTG, lãnh đạo NHNN chi nhánh cơ sở, đại diện lãnh đạo địa phương.

BHTGVN thường xuyên tổ chức phổ biến chính sách BHTG cũng như những kiến thức tài chính cơ bản cho người dân khắp các tỉnh thành, đặc biệt là người gửi tiền ít có điều kiện tiếp cận các dịch vụ ngân hàng cũng như thông tin về loại hình dịch vụ này. Đây cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong sứ mệnh hoạt động của tổ chức, nhằm bảo vệ người gửi tiền và đóng góp vào sự ổn định tài chính.

Các thông tin về chính sách BHTG, những thông báo về “điểm nóng” trong chính sách, kiến thức về thị trường tài chính – ngân hàng luôn được truyền tải đến người dân một cách rõ ràng, kịp thời nhất, đảm bảo họ có hiểu biết đúng đắn và yên tâm gửi tiền tại các tổ chức tín dụng, kiên định, tin tưởng vào chế tài của Nhà nước.

Đặc biệt, BHTGVN đã tìm ra được hướng tiếp cận phù hợp đối với người gửi tiền tại khu vực nông thôn, miền núi thông qua các tổ chức chính trị - xã hội, tiếp cận tới người gửi tiền là thành viên tại các Quỹ tín dụng nhân dân thông qua chính các hoạt động thường niên của tổ chức tín dụng đó. Bên cạnh đó, BHTGVN phối hợp với hệ thống bưu điện Việt Nam (VNPOST) in thông tin về chính sách BHTG trên phong bì chi trả lương hưu; đặt standy, poster tại các điểm giao dịch, tận dụng mạng lưới bưu điện bao phủ rộng, vươn xa nhằm đưa thông tin tới các địa bàn khó tiếp cận.

Ngoài ra, BHTGVN phối hợp với các trường đại học tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về chính sách BHTG, sự kiện tại ĐH Cần Thơ, ĐH Hải Phòng, ĐH Kinh tế Nghệ An, Học viện Ngoại giao, Đại học Ngân hàng TP. HCM, Học viện Ngân hàng, thu hút sự tham gia chủ động của sinh viên – đối tượng người gửi tiền tiềm năng.

Kết quả đánh giá tại chỗ cho thấy, mức độ tiếp nhận thông tin và nhận thức về chính sách BHTG, BHTGVN đã có chuyển biến tích cực, đóng góp vào bước chuyển mình của đất nước trong quá trình phổ cập kiến thức tài chính cho người dân, ổn định hệ thống ngân hàng và an sinh xã hội.